تحلیل موضوعی مطالعات بازاریابی در بستر اسلامی با رویکرد فراترکیب | ||
نشریه علمی راهبردهای بازرگانی | ||
مقاله 2، دوره 20، شماره 21، شهریور 1402، صفحه 17-36 اصل مقاله (694.8 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/cs.2024.18537.1356 | ||
نویسندگان | ||
شهریار عزیزی* 1؛ سلمان عیوضی نژاد2؛ نوشین خیری3 | ||
1دانشیار، مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
2دانش آموخته دکتری مدیریت بازرگانی- سیاستگذاری بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
3دانشجوی دکترای، مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
با عنایت به ابعاد گسترده و متعددی از بازاریابی در بافت اسلامی در پژوهشهای داخلی و خارجی، نیل به تجمیع دقیق در مورد این مفهوم از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ بنابراین از اهداف اصلی پژوهش حاضر، کشف حوزههای پرتکرار و جدید در مطالعات بازاریابی در فرهنگ اسلامی در داخل کشور ایران است. جامعه مورد بررسی پژوهش حاضر مبتنی بر کلیه مقالات منتشرشده در پایگاههای جستجوگر نورمگز، مگیران،SID، سیویلیکا و پرتال جامع علوم انسانی است. به دلیل وجود مطالعات کمی و کیفی در مجموعه پژوهشهای مورد بررسی از روش فراترکیب استفاده شد. پس از فیلترکردن موارد بر اساس شاخصهای تعریفشده، نهایتاً تعداد 97 مقاله گزینش شد. بر اساس بررسی روند زمانی منتشرشده مقالات تا سال 1395 حالتی نسبتاً صعودی داشته و از سال 13955 تا 1400 روندی نزولی را در پیش گرفته است. بر اساس مضامین استخراجشده، تعداد 25 شاخص در دو مضمون اصلی و 6 مضمون فرعی استخراج گردید که تحت عنوان مباحث زیربنایی بازاریابی (نیاز و تقاضا) و مدیریت بازاریابی (آمیخته بازاریابی، محیط نزدیک، انواع بازاریابی و سایر موضوعات) نامگذاری شدند. بر اساس نتایج بهدستآمده آمیخته بازاریابی در فرهنگ اسلامی با 89/31 درصد و مفهوم اخلاق و بازاریابی در فرهنگ اسلامی، سبک زندگی و مدیریت ارتباط با مشتری با 16/30 درصد بیشترین میزان توجه از سمت نویسندگان مقالات را به خودشان اختصاص دادهاند. از مضامین مهم دیگر میتوان به الگوهای مصرف و پایداری اشاره نمود که در تجمیع پژوهشهای حاضر دارای فراوانی قابلتوجهی بودند. در مورد مفهوم بازاریابی در فرهنگ اسلامی و بر اساس تجمیع مقالات گزینششده، بیشترین ارجاعات بر مبنای این سه مضمون بوده است: نیازها با محصولات و خدمات حلال- رضایت متقابل هر دو طرف یعنی فروشنده و خریدار- رسیدن به رفاه مادی و معنوی. نکته قابلتوجه در مفهوم محصول حلال، فراتر از غذا و سبک زندگی دانستهاند و به دلیل نحوه درک و تفسیر آن از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت بوده و بسیار پیچیده و پویا است. همچنین از شکافهای اصلی پژوهش، عدم ورود به حوزههای بخشبندی، هدفگذاری و موقعیتیابی است که میتواند بستری برای پژوهشهای آتی باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
بازاریابی در فرهنگ اسلامی؛ محصول حلال؛ فراترکیب | ||
مراجع | ||
- اکبری، محسن،، عیوضی نژاد، سلمان (1400)، عوامل مؤثر سهگانه دو سوتوانی سازمانی: رویکرد مرور نظاممند، پژوهشنامه بازرگانی، 26 (101)، صص 127-156.
- توانا، شهرام؛ خلیلی خمیران، مهدی (1400)، نقش اخلاق بازاریابی در فرهنگ اسلامی در تأثیر اخلاق کار اسلامی بر عملکرد سازمان (موردمطالعه: سازمان شهرداری)، مطالعات نوین کاربردی در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، (13)، صص 50- 58.
- حسنزاده، مهرداد (1395)، بررسی عوامل مؤثر بر توسعه صادرات فرش دستباف در دوران اقتصاد مقاومتی با نگاهی به بازاریابی در فرهنگ اسلامی، پژوهشهای جدید در مدیرت و حسابداری، (7)، صص 21-36.
- حسینی، میرزا حسن؛ فروزنده دهکردی، لطفالله؛ عیدی، فاطمه (1390)، ارائه چارچوب مفهومی در بازاریابی بر اساس مبانی اسلامی، اقتصاد اسلامی، (42)، صص 117-148.
- سهرابی، بابک؛ اعظمی، امیر؛ یزدانی، حمیدرضا (1390)، آسیبشناسی پژوهشهای انجامشده در زمینه مدیریت اسلامی با رویکرد فراترکیب، چشمانداز مدیریت دولتی، (6)، صص 9-24.
- صادقی مال امیری، منصور (1392)، طراحی مدل تحلیل رفتار مصرفکننده بر اساس آموزههای اسلام، اندیشه مدیریت راهبردی، 7 (13)، صص 123-156.
- عزیزی، شهریار و فرهیخته، فاطمه (1392)، تحلیل محتوا، تناظر و فرا روش پایاننامههای بازاریابی در دانشگاههای منتخب تهران، مدیریت بازرگانی، 5 (3)، صص 105- 124.
- عزیزی، شهریار؛ ابراهیمی، ابوالقاسم، محمدرضا، کریمی علویچه (1397)، مدیریت بازاریابی، انتشارات سمت، تهران، ایران.
- عیدی، فاطمه (1394)، تبیین ارکان الگوی بازاریابی در فرهنگ اسلامی، اندیشه مدیریت راهبردی، (17)، صص 25-58.
- عیدی، فاطمه؛ حسینی، میرزا حسن (1392)، ارزشهای اخلاق اسلامی در بازاریابی، راهبرد توسعه، (34)، صص 115-143.
- عیوضی نژاد، سلمان، حاجی پور، بهمن، دهقان، نبیالله (1402)، شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر پایداری پیمانهای استراتژیک با استفاده از رویکرد مرور نظاممند، پژوهشهای مدیریت در ایران، 27 (1)، صص 144-173.
- موسوی، سید نجم الدین (1397)، شناسایی و تبیین شاخصهای کلیدی برندسازی اسلامی با استفاده از روش دلفی فازی، مدیریت اسلامی، (102)، صص 231-251.
References -Abbas, A., Nisar, Q. A., Mahmood, M. A. H., Chenini, A., & Zubair, A. (2019), The role of Islamic marketing ethics towards customer satisfaction. Journal of Islamic Marketing, 11, 1001–1018. -Abbas,A; Ali Nisar,Q; Husain Mahmood.M.A and Chenini.A (2019), The role of Islamic marketing ethics towards customer satisfaction, Journal of Islamic Marketing ,11(4),1001-1018 .DOI 10.1108/JIMA-11-2017-0123. -Ahamedullah, M. (2015), Islamic marketing ethics and its application in Islamic banking industry. -Akbari, M., & Eivazinejad, S. (2021), Identifying Three Affective Factors In Organizational Ambidexterity: A Systematic Review. Iranian Journal of Trade Studies, 26 (101), 127-156. doi: 10.22034/ijts.2021.246927 .(In Persian). -Al-Nashmi, M. M., & Almamary, A. A. (2017), The relationship between Islamic marketing ethics and brand credibility: A case of pharmaceutical industry in Yemen. Journal of Islamic Marketing, 8 (2), Alserhan, B. A. (2015), The principles of Islamic marketing. Surrey: Ashgate Publishing, Ltd -Arham, M. (2010), Islamic perspectives on marketing. Journal of Islamic Marketing, 1 (2), -Azizi, S., & Farhikhte, F. (2013), Content, Correspondence and Meta Method Analysis of Marketing Theses in Selected Universities in Tehran. Journal of Business Management, 5 (3), 105-124. doi: 10.22059/jibm.2013.50200 .(In Persian) -Azizi, Sh; Ebrahimi, Abulqasem and Mohammadreza, Karimi Alaviche (2017), Marketing Management, Samt Publications, Tehran, Iran. (In Persian) -Creswell, J.W. (2009), Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches, Los Angeles :Sage -Eidi, F. (2014), Explaining the pillars of the Islamic marketing model, Strategic Management Thought, (17), 25-58. (In Persian). -Eidi, F; Hosseini, M.H (2012), Islamic moral values in marketing, Development Strategy, (34), 115-143. (In Persian). -Eivazinezhad, S., hajipour, B., dehghan, N. (2023), Identification and Explanation the Factors Affecting The Sustainability of Strategic Alliances With Systematic Review Approach. Management Research in Iran, 27(1), 144-173 .(In Persian). -Floren, J., Rasul, T., & Gani, A. (2019), Islamic marketing and consumer behaviour: a systematic literature review. Journal of Islamic Marketing. -Floren,J; Gordon,A and Gani,A. (2020), Islamic marketing and consumer behaviour: a systematic literature review, Journal of Islamic Marketing, DOI 10.1108/JIMA-05-2019-0100. -Fraedrich, J., Althawadi, O., Bagherzadeh, R. (2018), A comparative analysis of the UN declaration, global business compact, and religious morals in determining global values for business and their application to Islamic marketing, Journal of Islamic Marketing, 9)4(, 913-934 -Ghazali, E., & Mutum, D. S. (2016), Islamic marketing: Compatibility with contemporary -Hanafi, A. A., & Sallam, H. (1988), Business ethics: an Islamic perspective. In Proceedings -Hashim, N., & Hamzah, M. I. (2014), 7P's: A literature Review of Islamic marketing and Contemporary Marketing Mix. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 130, 155-159. -Hassanzadeh, M (2015), Investigating factors affecting the development of handwoven carpet exports in the era of resistance economy with a view to Islamic marketing, new researches in management and accounting, (7), 21-36. (In Persian) -Hossain, M. S., Yahya, S. B., & Kiumarsi, S. (2018), Islamic marketing: bridging the gap -Hosseini, M. H; Faruzandeh Dehkordi, L; Eidi, F (2013), Presenting a conceptual framework in marketing based on Islamic principles, Islamic Economy, (42), 117-148(In Persian). -Javadi Amoli, A. (2016), The dignity of reason in the geometry of religious knowledge, compilation and research from Ahmad Vaezi, Qom, Israa publishing center. -Kadirov, D. (2014), Islamic marketing as macromarketing. Journal of Islamic Marketing, 5(1), 2-19. -Khaldi, K. (2017), Quantitative, qualitative or mixed research: Which research paradigm to use?. Journal of Educational and Social Research, 7 (2), 15-15. -Leary, H., Walker, A. Meta-Analysis and Meta-Synthesis Methodologies: Rigorously Piecing Together Research. TechTrends 62, 525–534 (2018), https://doi.org/10.1007/s11528-018-0312-7 -Mamun, M. A. A., Strong, C. A., & Azad, M. A. K. (2021), Islamic marketing: A literature review and research agenda. International Journal of Consumer Studies, 45(5), 964-984. -Morse, J. M. (2003), Principles of mixed methods and multimethod research design. -Mousavi, S. N. (2018), Identifying and Explaining Key Indicators of Islamic Branding Using the Fuzzy Delphi Method. Scientific Journal of Islamic Management, 26(1), 231-251. (In Persian) -Rahim, N. F. B. (2016), Consumer Behaviour, Perception and Planning Towards Halal -Sadeghi Mal Amiri, M (1392), Designing a consumer behavior analysis model based on the teachings of Islam, Strategic Management Thought, 7 (13), 123-156. (In Persian) -Saeed, M., Ahmed, Z.U. and Mukhtar, S.-M. (2001), “International marketing ethics from an Islamic perspective: a value-maximization approach”, Journal of Business Ethics, Vol. 32 No. 2, pp. 127-142. -Shah, S.A., Bhutto, M.H. and Azhar, S.M. (2022), "Integrative review of Islamic marketing", Journal of Islamic Marketing, 13 ) 6 (1,264-1287. https://doi.org/10.1108/JIMA-07-2020-0216 -Sohrabi, Babak; Azami, Amir; Yazdani, Hamid Reza (1390), Pathology of the researches conducted in the field of Islamic management, Public Management Perspective, (6), 9-24. (In Persian). -Syafril, S., & Hadziq, M. F. (2021), Islamic Principles in Marketing: An Overview of Islamic Marketing mix in Social-Media Campaign. El-Qish: Journal of Islamic Economics, 1 (1), 69-82. -Tawana, S; Khalili Khmeran, M (1400), The role of Islamic marketing ethics in the influence of Islamic work ethics on the performance of the organization (case study: municipal organization), applied modern studies in management, economics and accounting, (13), 50-58. (In Persian). -Wilson, J. (2012), “Looking at Islamic marketing, branding and Muslim consumer behavior beyond the 7P’s”, Journal of Islamic Marketing, Vol. 3 No. 3, pp. 212-216. -Wilson, J. A., & Liu, J. (2011), The challenges of Islamic branding: navigating emotions and -Zhao, S. (1991), Metatheory, metamethod, meta-data-analysis: What, why, and how?. Sociological perspectives, 34 (3), 377-390. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 221 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 110 |