اصول و اهداف تربیت عرفانی دوره جوانی، مبتنی بر مبانی انسانشناختی علامه حسنزادهآملی | ||
| پژوهش‌های آموزش و یادگیری | ||
| مقاله 7، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 33، اردیبهشت 1400، صفحه 101-115 اصل مقاله (667.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/tlr.2022.15798.1220 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد دارایی1؛ محسن فرمهینی فراهانی* 2؛ رقیه موسوی3 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران | ||
| 3استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| تربیت عرفانی عمیقترین و باطنیترین خوانش از تربیت دینی محسوب میشود که در آن سالک با معرفتی عمیق و باطنی و تزکیهای خالص از روی صدق و عشق، به دنبال کشف حقیقتی یگانه و اتصالی دائمی به این حقیقت است. علامه حسنزاده انسان را که مظهر اسم جامع الله است، حقیقتی واحد میداند که بدنش مرتبه‌ى نازله‌ى اوست که یک هویت و شخصیت بیش ندارد که از آن به من و أنا و مانند آن تعبیر مى‌کنند. او راه وصول به این حقیقت یگانه را معرفت نفس میداند. این تحقیق در پی تبیین اهداف و اصولِ تربیت عرفانی است که مدعی ارائه یقینیترین راه دستیابی به حقیقت و عالیترین نوع معنویت است. در این پژوهش با کمک تکنیک اسنادی و تحلیل مفهومی، مبانی نوع یک و مبانی نوع دو مبتنی بر دیدگاههای انسانشناختی علامه حسنزاده مشخص شدهاند؛ سپس با استفاده از روش استنتاجی(روش بازسازی شده فرانکنا) و بکار بردن سه قیاس عملی، هدف غایی، اهداف میانی و اصول تربیت عرفانی مشخص شدهاند. هدف غایی تربیت عرفانی «فنایفیالله و بقایبالله» است. و تعدادی از مهمترین اهداف میانی تربیت عرفانی، معرفت به خدا، پرورش مزاج شایسته، سلامت روح وجسم، تقویت نفس ناطقه، حضورتام در محضرخدا، به فعلیت رساندن دو قوه نظرى و عملى انسان، سیر صعودی دائمی، کسب رزق معنوی برای سیر و سلوک، و شناخت و تبعیت از انسان کامل است. همچنین از معرفت النفس، اعتدال، فقرزدایی، تمنا و طلب، تجلیه، تخلیه، ادب معالله، استکمال تدریجی و ولایتمداری به عنوان برخی از مهمترین اصول تربیت عرفانی میتوان نام برد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسان‌شناسی عرفانی؛ تربیت عرفانی؛ اهداف تربیتی؛ اصول تربیتی؛ جوانی | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
منابع
قران کریم
1- حسنزادهآملی، حسن. هزار و یک نکته، تهران: مرکز نشر فرهنگی رجاء1372.
2- مصباحیزدی، محمدتقی. در جستجوی عرفان اسلامی، قم: موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1386.
3-ابنسینا، حسین بنعبدالله. الاشارات والتنبیهات، همراه با شرح خواجه نصیرالدین طوسی، قم: نشرالبلاغه،1381.
4- حسنزادهآملی، حسن. نامهها برنامهها، قم: الف،لام،میم، 1389.
5- حسنزادهآملی، حسن. سدرةالمنتهی فی تفسیر قرآن المصطفی،ج2، قم: الف.لام.میم،1388
6- بهشتی، محمد. سیر اندیشمندان مسلمان در تعلیم وتربیت و مبانی آن. ج 5، تهران: انتشارات سمت، 1388.
7- حسنزادهآملی، حسن. دروس معرفت نفس، قم: الف.لام.میم، 1385.
8- هابرمارس، یورگن. جهانی شدن و آینده دموکراسی،ترجمه: کمال پولادی، تهران: نشر مرکز،1380.
9- افراسیاب پور علی اکبر.«تعلیم و تربیت عرفانی» عرفان اسلامی(ادیان و عرفان). 1388
[cited 2022February12];5(20):13-36. Available from: https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=130450
10-شمشیری، بابک.«جهانی شدن و تربیت دینی از منظر مدرنیسم، پست مدرنیسم و عرفان اسلامی» دانشور رفتار، سال پانزدهم، شماره30 شهریور1387: 53-70
11-زینالی خامنه، کاوه. «اصول و روشهای تربیت عرفانی در اندیشههای امام خمینی(ره)»، پایاننامه کارشناسی ارشد تاریخ وفلسفه آموزش و پرورش، دانشگاه علامه طباطبایی،1390.
12-بهشتی، سعید، ناظر حسین آبادی، مسلم.«تبیین دیدگاه تربیت عرفانی بر مبنای حکمت سینوی» پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، سال 20 شماره 14 بهار1391: 95-114
13-قیصوری، سمیه. « نقش تربیتی نفس از دیدگاه علامه حسنزادهآملی». پایاننامه کارشناسی ارشد الهیات، دانشگاه الزهرا، دانشکده الهیات و معارف اسلامی،1395.
14-Cook .D. Teaching Islam, Teaching Islamic Mysticism. Retrieved from https://www.oxfordscholarship.com 15-Kandi. S. Characteristics of Mystical Experiences and Impact of Meditation. International Journal of Social Sciences · January 2013 - GITAM University. Retrieved from https://www.researchgate.net 16-رفیعی محمدی، علیمحمد. بیست اصل در تربیت، قم: انتشارات رسول اعظم، 1392.
17-باقری، خسرو. درآمدی برفلسفه تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران، جلد1. تهران: شرکت انتشارات علمی فرهنگی،1387.
18- حسنزاده آملی، حسن. سدرة المنتهی فی تفسیر قرآن المصطفی،ج1، قم: الف.لام.میم، 1388.
19- حسنزاده آملی، حسن. انسان کامل از دیدگاه نهج البلاغه، قم: الف.لام.میم، 1383.
20- یزدانپناه، سیدیدالله. مبانی و اصول عرفان نظری، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1389.
21- امینینژاد، علی. آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی،قم:انتشارات موسسه آموزشیوپژوهشی امام خمینی(ره)، 1393.
22- حسنزاده آملى، حسن. هزار و یک کلمه،ج5، قم: بوستان کتاب، 1381.
23- حسنزاده آملی، حسن. نورٌ علی نور در ذکر و ذاکر و مذکور، قم:الف.لام.میم، 1385.
24- حسنزاده آملی، حسن. طب و طبیب و تشریح، قم: الف.لام.میم، 1393.
25- حسنزادهآملی، حسن. حکمت عملی یا اخلاق مرتضوی، قم: الف.لام.میم. 1385.
26- حسنزاده آملى، حسن. هزار و یک کلمه،ج1، قم: بوستان کتاب، 1381.
27- فلسفی، محمدتقی جوان از نظر عقل و احساسات ، جلد1و2،تهران: نشر فرهنگ اسلامی، 1387.
28- دبس، موریس. چه می دانم؟بلوغ، مترجم: صفاری، حسین، تهران: انتشارات علمی، 1335.
29- سلیمانیفر، ثریا بررسی شخصیت جوان از دیدگاه قرآن ،حدیث و علم روانشناسی، تهران: انتشارات مکتوب، 1384.
30- باقری، خسرو. نگاهی دوباره به تربیت اسلامی،ج1، تهران: انتشارات مدرسه، 1389
31- بیچ، ریموند. ما و فرزندان ما، ترجمه: مهران، منیر، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1328.
32 -Fowler, J. W. The psychology of human development and the quest for meaning. Newyork: Hayper Collins; 1995. 33- حسنزادهآملی، حسن. دستور العملهای اخلاقی و سیر و سلوک، قم: الف.لام.میم، 1392.
34- اعرافی، علیرضا، بهشتی، محمد، فقیهی، علینقی، ابوجعفری، مهدی. اهداف تریت از دیدگاه اسلام، تهران: سمت، 1385
35- حسنزاده آملی، حسن. صد کلمه در معرفت نفس، قم:الف.لام.میم، 1386.
36- حسنزاده آملی، حسن. صد و ده اشاره، گردآورنده: بنکدار، حسنعلی، قم: الف.لام.میم،1382.
37- حسنزاده آملی، حسن. نهج الولایة، قم: الف.لام.میم. 1390.
38- علمالهدی، جمیله. نظریه اسلامی تعلیم و تربیت، تهران: دانشگاه امام صادق، 1393.
39- حسنزاده آملی، حسن. الصحیفة الزبرجدیة فی کلمات سجادیة، قم:الف.لام.میم، 1395.
40- حسنزاده آملی، حسن. وحدت از دیدگاه عارف و حکیم، قم:الف.لام.میم، 1383.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 632 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 576 |
||
