مطالعه معیارها و شاخصهای موجود در رتبهبندیهای دانشگاهی ملّی | ||
پژوهش نامه علم سنجی | ||
مقاله 2، دوره 5، (شماره 2، پاییز وزمستان) - شماره پیاپی 10، مهر 1398، صفحه 1-22 اصل مقاله (1.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/rsci.2019.4344.1283 | ||
نویسندگان | ||
فریده عصاره1؛ عبدالحسین فرج پهلو2؛ فرج اله رحیمی3؛ پرستو پارسائی محمدی* 4 | ||
1استاد گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
2استاد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
3استادیار گروه مدیریت دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
4دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز و مربی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز | ||
چکیده | ||
هدف: هدف پژوهش حاضر، ارائه تصویری جامع از معیارها و شاخصهای نظامهای رتبهبندی ملّی دانشگاهی کشورهای جهان است. روششناسی: این پژوهش از نظر نحوۀ گردآوری دادهها، توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. همچنین از نوع مطالعات علمسنجی است که بر اساس رویکرد کمّی و با روش کتابخانهای انجام شده است. جامعة آماری پژوهش، سیستمهای رتبهبندی ملّی دانشگاهی 27 کشور جهان میباشند. روش نمونهگیری هدفمند ملاکمحور بوده است. در این پژوهش درمجموع 17 معیار و 1774 شاخص استخراج شد. دادهها با استفاده از آمار توصیفی و نرمافزار اکسل تحلیل شد. یافتهها: یافتهها نشان دادند که معیارهای آموزش، دانشجویان، عوامل مالی، فارغالتحصیلان، پژوهش و اعضای هیئت علمی در بیش از نیمی از رتبهبندیهای مورد مطالعه حضور داشتهاند و شاخصهای نرخ دانشجویان بینالمللی، کیفیت پردیس دانشگاهی جهت زندگی دانشجویان، نمرات کسبشده داوطلبان پذیرفتهشده در دانشگاه در آزمون ورود به دانشگاه، یارانهها، کمکهزینهها، گرنتها و بورسهای تحصیلی اعطاشده به دانشجویان، و نسبت اعضای هیئت علمی به دانشجو، پنج شاخص برتر بودهاند. نتیجهگیری: نتایج نشان دادند که در رتبهبندیهای ملّی دانشگاهی، از میان کارکردهای اصلی دانشگاهها، دو کارکرد آموزش و پژوهش بیشتر مورد توجّه بودهاند که البته خارج از انتظار نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
معیار؛ شاخص؛ رتبهبندیهای ملّی دانشگاهی | ||
مراجع | ||
اوحدی، وحید رضا. (1386). معیارهای رتبهبندی دانشگاهها، رهیافت، 41، 23-34. بازرگان، عباس. (1376). آموزش و پژوهش: کیفیت و ارزیابی آن در آموزش عالی؛ نگاهی به تجربههای ملّی و بینالمللی: رهیافت، 15، 60- 71. براجعه، میثم، جعفری، سید علی، و سید محمدی، سید حسین. (۱۳۹۴). استفاده از روش یکپارچه فرایند تحلیل سلسلهمراتبی و الکتره III برای رتبهبندی دانشکدههای مهندسی صنایع دانشگاههای تهران، کنفرانس بینالمللی پژوهشهای نوین در مدیریت و مهندسی صنایع 9 آذر 1394. تهران: شرکت مدیران ایدهپردازان پایتخت ایلیا. 9-1. پاکزاد، مهدی، خالدی، آرمان، و تیموری، مهتاب. (1391). بررسی تطبیقی نظامهای بینالمللی رتبهبندی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، رهیافت، 50، 71-94. حسینپور، رضا. (1395). مطالعۀ تطبیقی ارزیابی و رتبهبندی دانشگاهها و مراکز پژوهشی در کشورهای مختلف، راهنماییهایی برای ارزیابی عملکرد دانشگاههای ایران. مقاله ارائهشده در اولین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران، قم، دبیرخانه دائمی کنفرانس، مؤسسه بینالمللی مطالعات و توسعه علم خاورمیانه. رحیمی، حسین، پرند، کورش، محمّدی، رضا، و یادگارزاده، غلامرضا. (1381). رتبهبندی دانشگاهی: ضرورت، روش، تجربیات. در مرکز مطالعات تحقیقات و ارزشیابی آموزشی، مجموعه مقالات چهل و هفتمین نشست رؤسای دانشگاهها و مراکز علمی و تحقیقاتی کشور، بهمن، ص. 663-683. تهران: سازمان سنجش آموزش کشور. رحیمی، فرمیسک، موسوی داوری، سیده طوبی، و شهابی، علی. (1394). رتبهبندی شاخصهای بهرهوری و ارزیابی دانشگاهها بر اساس روش TOPSIS، مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس ملی تکنیکهای مدیریت و اقتصاد پایدار، 24 دی 1394. شیراز: شرکت پنداراندیش رهپو. زارع بنادکوکی، محمدرضا، وحدتزاد، محمدعلی، اولیاء، محمدصالح، و لطفی، محمدمهدی. (1395). بررسی و استخراج معیارهای مؤثر بر رتبهبندی دانشگاههای ایران از منظر اسناد فرادستی. فصلنامه علمی- پژوهشی سیاست علم و فناوری، 8 (3)، 55-87. شجاعی، پیام. (1388). کاربرد تصمیمگیری چندمعیاره در انتخاب مسیر بهینه خطوط لوله گاز. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، گروه مدیریت. عصاره، فریده، حیدری، غلامرضا، زارع فراشبندی، فیروزه و حاجی زینالعابدینی، محسن. (1392). از کتابسنجی تا وبسنجی: تحلیلی بر مبانی، دیدگاهها، قواعد و شاخصها. چاپ دوم. تهران: نشر کتابدار. 215. فیضپور، محمدعلی، خانعلیزاده، و رسول، دهموبد، بابک. (1390). مطالعۀ تطبیقی شاخصهای رتبه دانشگاهها در سطح جهان و ایران. مقاله ارائهشده در اولین همایش ملّی آموزش در ایران 1404، تهران، پژوهشکده سیاستگذاری علم، فناوری و صنعت. مرادیان، مهسا. (1396). مطالعه شاخصهای پژوهشی و عملکرد دانشگاههای جهان در ده نظام رتبهبندی بینالمللی و ارائه رهنمودهایی برای دانشگاههای ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران. مهوش، محمد، و سعدوندی، مهدی. (1395). شاخصسازی و بهکارگیری آن در تبیین مفاهیم معماری اسلامی. نشریه علمی- ترویجی پژوهش هنر، 6 (۱۱)، 59-73. Alma, B., Coşkun, E., & Övendireli, E. (2016). University Ranking Systems and Proposal of a Theoretical Framework for Ranking of Turkish Universities: A Case of Management Departments. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 235, 128-138. Baldock, C. (2013). University rankings and medical physics. Australasian physical & engineering sciences in medicine, 36(4), 375-378. Bastedo, M. N., & Bowman, N. A. (2009). US News & World Report college rankings: Modeling institutional effects on organizational reputation. American Journal of Education, 116(2), 163-183. Çakır, M. P., Acartürk, C., Alaşehir, O., & Çilingir, C. (2015). A comparative analysis of global and national university ranking systems. Scientometrics, 103(3), 813-848. Claassen, C. (2015). Measuring university quality. Scientometrics, 104(3), 793-807. Garbarino, S. & Holland J. (2009). Quantitative and qualitative methods in impact evaluation and measuring results. Birmingham, UK: GSDRC, University of Birmingham. Hendel, D. D., & Stolz, I. (2008). A comparative analysis of higher education ranking systems in Europe. Tertiary Education and Management, 14(3), 173-189. Hushyar Sherwani, K. (2018). Comparative Analysis of National University Ranking System in Kurdistan-Region and Other National University Rankings: An Emphasis on Criteria and Methodologies. International Journal of Social Sciences & Educational Studies, 5(1), 7-15. Nisel, S., & Nisel, R. (2013, January). Using VIKOR methodology for ranking universities by academic performance. In International Conference on Operations Research and Statistics (ORS). Proceedings (p. 25). Global Science and Technology Forum. Robinson-García, N., Torres-Salinas, D., López-Cózar, E. D., & Herrera, F. (2014). An insight into the importance of national university rankings in an international context: the case of the I-UGR rankings of Spanish universities. Scientometrics, 101(2), 1309-1324. Salmi, J., & Saroyan, A. (2007). League Tables as Policy Instruments. Higher education management and policy, 19(2), 1-38. Smko, R. (2016). Suggested Multi Criteria Decision Support System for Ranking Universities. ZANCO Journal of Pure and Applied Sciences, 28(2), 62- | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,091 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,019 |