نقش کمکهای خارجی در توسعه اقتصادی- اجتماعی افغانستان | ||
جامعهشناسی سیاسی جهان اسلام | ||
مقاله 1، دوره 6، شماره 13، مهر 1397، صفحه 1-32 اصل مقاله (695.47 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/iws.2019.3285.1575 | ||
نویسندگان | ||
سیدجواد رامیار* 1؛ علی اکبر مجدی2؛ محمد مظلوم خراسانی3 | ||
1دانشجوی دکترای جامعهشناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2استادیار جامعهشناسی اقتصادی و توسعه گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3استاد جامعهشناسی گروه علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
همزمان با ورود نیروهای نظامی ایالات متحده آمریک ا و کشورهای عضو سازمان ناتو در سال 2001 به افغانستان، گروههای کمک برای بازسازی نیز به این کشور آمده و طی این سالها، جامعه جهانی بیش از 130 میلیارد دلار برای بازسازی افغانستان هزینهکردهاست. این پژوهش با هدف بررسی نقش کمکهای خارجی در توسعه اقتصادی- اجتماعی افغانستان، نُه مورد از شاخصهای توسعه اقتصادی و اجتماعی را بهعنوان متغیرهای وابسته درنظرگرفته و در پرتو نظریات مکاتب نوسازی و وابستگی و با روش تحلیل دادههای ثانویه ارزیابیکردهاست. نتیجه آزمون فرضیهها که در نرمافزار SPSS تحلیلشدهاست، نشانمیدهد که رابطه میان متغیر مستقل کمکهای خارجی و متغیرهای تولید ناخالص داخلی، درآمد سرانه، امید به زندگی، آموزش، افزایش جمعیت و توسعه انسانی، معنادار و مثبت بودهاست اما میان کمکهای خارجی و متغیرهای بهبود شرایط امنیتی و کاهش تولید مواد مخدر، رابطه غیرمعنادار و همچنین، اثر متغیر مستقل بر نرخ بیکاری منفی گزارششدهاست؛ برایناساس، کمکهای خارجی در بهبود اوضاع امنیتی، وضعیت بیکاری و کاهش تولید مواد مخدر در افغانستان مؤثر نبوده؛ اما به بهبود وضعیت دسترسی مردم به خدمات آموزشی و بهداشتی منجرشدهاست. | ||
کلیدواژهها | ||
کمکهای خارجی؛ توسعه اقتصادی؛ توسعه اجتماعی؛ افغانستان | ||
مراجع | ||
- آرزو، عبدالغفور (1389)؛ افغانستان و جامعه مدنی؛ کابل: نشر وزارت امورخارجه. - ازکیا، مصطفی و غلامرضا غفاری (1393)؛ جامعهشناسی توسعه؛ تهران: انتشارات کیهان. - الهی، همایون (1382)؛ کمک خارجی و توسعهنیافتگی؛ تهران: قومس. - تمنا، فرامز (1387)؛ سیاست خارجی آمریکا در افغانستان؛ تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. - تودارو، مایکل (1378)؛ توسعه اقتصادی در جهان سوم؛ ترجمۀ دکترغلامعلی فرجادی؛ تهران: بازتاب. - رفیعپور، فرامرز (1377)؛ توسعه و تضاد؛ تهران: سهامی انتشار. - سِن، آمارتیا (1382)؛ توسعه بهمثابه آزادی؛ ترجمه دکتر وحید محمودی؛ تهران: دانشکده مدیریت. - طالبان، محمدرضا (1389)؛ جامعهشناسی سیاسی کلان؛ تهران: جامعهشناسان. - عباسی، ابراهیم و مجید رنجبردار (1390)؛ «کمکهای مالی ایران به افغانستان: اهداف و آثار اقتصادی»، فصلنامه روابط خارجی؛ سال سوم، ش 3، ص 195 تا 229. - عضدانلو، حمید (1384)؛ آشنایی با مفاهیم اساسی جامعهشناسی؛ تهران: نشر نی. - قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان (1382)؛ «مجموعه قوانین»؛ کابل: نشر کمیسیون حقوق بشر افغانستان. - محمدپور، احمد (1392)؛ روشتحقیق کیفی: ضد روش؛ ج 1، تهران: جامعهشناسان. - منشور سازمان ملل متحد (1945)؛ ضمیمه کتاب: شورای امنیت و سازمان ملل متحد (1337)؛ محمدعلی انصاری؛ تهران: نشر ابنسینا). - هینز، جفری (1393)؛ مطالعات توسعه؛ ترجمه رضا شیرودی و جواد قبادی؛ تهران: نشر آگه.
- Crawford, Neta (2016) Update on the Human Costs of War for Afghanistan and Pakistan: 2001 to mid-2016, Watson institute, Brown University, (Jan 18, 2018), www.watson.brown.edu/costofwar/files/cow/imce/paper/2016. - Hossain, Basharat (2014) The Effect of Foreign Aid on the Economic Growth of Bangladesh, Journal of Economics and Development Studies, June 2014, Vol.2, No.2, PP. 93-105. - Kamal Abouraia, Mahmoud (2014) Impact of Foreign Aid in Economic Dveleopment of Developing Countries: A Case Of Philipines, European Journal of Business and Social Sciences, Vol.3, No.4, PP 166-180, July 2014. - Kaplan, Seth, D (2008) Fixing Fragile States: A New Paradigm for Development, West Port, London, Green Wood Publishing. - Livingston, Ian.S & Halon, Michael.O (2012) Brookings: Afghanistan Index (Report), Jan 17, 2018, www.brookings.edu/wp-content/uploads/2016/index20120930.pdf
- Mbah, Stella & Amassoma, Ditimi (2014) the Linkage between Foreign Aid and Economic Growth in Nigeria, International Journal of Economic Practices and Theories, Vol.4, No.6, 2014. - Oxfam (2009) Q & A on aid in Afghanistan (Feb 16 2018), www.oxfamamerica.org/explore/stories/q-a-on-aid-in-afghanistan - Radelet, Steven (2006) A Primer on Foreign Aid, Center Global Development, www.cgdev.org - Reci, Amarda (2014) Advantages and Disadvantages of Foreign Assistance in Albania, Foram Scietiae Oeconomia, Vol. 2, No.3, Pp 123-132. - Sigar (2017) Quarterly Report to the United States Congress, July 30, 2017, www.sigar.mil - Sigar (2014) Special Report, (Oct 2014), www.sigar.mil - The Asia Foundation (2015) A Survey of the Afghan People: Afghanistan in 2015, www.asiafoundation.org/resources/pdfs/AFG2015 - Totakhail, Mohammad Lateef (2011) Foreign Aid and Economic Development in Afghanistan (Analysis of German assistance to Afghanistan with reference to the Paris Declaration on Aid Effectiveness), A thesis submitted in partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of Public Policy, University of Erfurt, Germany. - UNAMA (2017) Afghanistan: Protection of Civilians in armed conflict, (Jan 17, 2018), www.unama.unmissious.org/site/default/files/. - UNAMA (2016) Afghanistan: Protection of Civilians in armed conflict, (Jan 17, 2018), www.unama.unmissious.org/site/default/files/. - UNDP (2017), Data, (Oct 13, 2017), www.hdr.undp.org/en/data/Afghanistan - UNDP (2016) Data, (Jan 29, 2018), www.hdr.undp.org/en/countries/profiles/AFG - UNDP (2015), About Afghanistan, www.af.undp.org/content/afghanistan/en/home - UNODC (2017) Afghanistan Opium Survey 2017: Cultivation and Production, (Nov 2017), www.unodc.org/document - UNODC (2015) Afghanistan Opium Survey 2015: Socio-economic analysis, (March 2015), www.unodc.org/document - Web site: NATO (2017) Resolute Support Mission (Report), Jan 17 2018, www.nato.int/nato_static_FL2014/pdf/pdf2017_05_RSM - Web site: The New York Times (2015) Afghan Minerals, Another Failure (News), May 27, Page A22, (Oct 25, 2017). - World Bank (2017) Data, www.worldbank.org/data/afghanistan
- اداره مرکزی احصائیه افغانستان (1396)؛ «برآورد نفوس کشور»؛ بهروزرسانی: 18/10/1396 www.cso.gov.af/fa. - _________ (1396ب)؛ «سروی وضعیت زندگی در افغانستان 1395 (شش ماه اول)»؛ بهروزرسانی: 09/08/1396 www.cso.gov.af/fa. - _________ (1395)؛ «تعداد پوهنتونها و استادان تحصیلات عالی 1381 تا 1395»؛ بهروزرسانی: 21/10/1396 www.cso.gov.af/fa/page/socio-statistics/higher-education - _________ (1395ب)؛ «وضعیت زنان و مردان در افغانستان»؛ بهروزرسانی: 07/08/1396 www.cso.gov.af/content/files/survey - _________ (2011)؛ «زنان و مردان در افغانستان 2011؛ بهروزرسانی: 13/08/1396 www.cso.gov.af/fa - کمیسیون حقوق بشر افغانستان (1396)؛ «گزارش وضعیت حقوق اقتصادی- اجتماعی سال 1394 تا 1395»؛ بهروزرسانی: 10/11/1396www.aihrc.org.af/Media/files/researchreport/dari/1396 - _________ (1395)؛ «گزارش تلفات افراد ملکی در افغانستان»؛ بهروزرسانی: 27/10/1396 www.aihrc.org.af/media/files/researchreport/dari/1395/ - بودجه ملی افغانستان (1396)؛ «بودجه 1396»؛ بهروزرسانی: 11/09/1396 www.mof.gov.af/fa/documents/category/budget - بانک جهانی (1396)؛ «گزارش اقتصادی افغانستان»؛ بهروزرسانی: 19/10/1396 www.documents.woldbank.org - _________ (1395)؛ «گزارش اقتصادی افغانستان»، بهروزرسانی: 19/10/1396 www.documents.woldbank.org - بانک جهانی و وزارت اقتصاد (2017)؛ «پیشرفت در معرض خطر: گزارش تحلیل وضعیت فقر در افغانستان»؛ بهروزرسانی: 02/11/1396www.documents.worldbank.org/curated/en - معینیت سوادآموزی (1395)؛ «استراتژی ملی سوادآموزی»؛ بهروزرسانی: 02/08/1397 www.ldmoe.gov.af/blog/category - _________ (1395ب)؛ «گزارش آمار و احصائیه سوادآموزی»؛ بهروزرسانی: 02/08/1397 www.ldmoe.gov.af/blog/category - سیگار (2015)؛ «گزارش ربعوار به کانگرس آمریکا»، اکتبر2015؛ بهروزرسانی: 27/10/1396 www.sigar.mil - _________ (2014)؛ «راپور ربعوار به کانگرس ایالات متحده»، اکتبر2014؛ بهروزرسانی: 23/10/1396 www.sigar.mil - وبسایت بیبیسی (1396)؛ «نتایج آزمون کنکور سال1396 افغانستان اعلامشد(خبر)»؛ بهروزرسانی: 24/10/1396 www.bbc.com/persian/afghanistan-40762340 - _________ (2016)؛ «توافق بروکسل: 15میلیارد دلار طی چهار سال آینده به افغانستان کمکخواهدشد (خبر)»؛ بهروزرسانی: 07/10/1396www.bbcpersian.com/afghanistan/37561812 - وبسایت دویچه وله (2011)؛ «تحصیلات عالی افغانستان جان تازه گرفتهاست (خبر)»؛ بهروزرسانی:24/10/1396 www.p.dw.com/P/13JNU - وزارت تحصیلات عالی (1396)؛ «پوهنتونها و مؤسسات تحصیلات عالی»؛ بهروزرسانی: 03/11/1396 www.mohe.gov.af/per/universitises - _________ (1395)؛ «استراتژی جندر در تحصیلات عالی افغانستان»؛ بهروزرسانی: 03/11/1396 www.mohe.gov.af/fa - وزارت صحت عامه (1391)؛ «گزارش سال1391»؛ بهروزرسانی: 29/10/1396 www.moph.gov.af/content/media/ - وزارت مالیه (1391)؛ «گزارش همکاریهای انکشافی برای افغانستان»؛ بهروزرسانی: 24/07/1396 www.mof.gov.af/fa - _________ (1389)؛ «گزارش همکاریهای انکشافی برای افغانستان»؛ بهروزرسانی: 24/07/1396 www.mof.gov.af/fa -وزارت معارف (1396)؛ «گزارشها»؛ بهروزرسانی: 09/10/1396 www.moe.gov.af/fa/page/1831/3031 یوناما (2015)؛ «گزارش سالانه درمورد محافظت افراد ملکی در منازعات مسلحانه»؛ بهروزرسانی: 27/10/1396 www.unama.unmissious.org/site/default/files/ | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8,025 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,232 |