ترسیم ساختار دانش در پژوهشهای علوم قرآن و حدیث ایران با استفاده از تحلیل همواژگانی | ||
پژوهش نامه علم سنجی | ||
مقاله 8، دوره 4، (شماره 2، پاییز وزمستان) - شماره پیاپی 8، مهر 1397، صفحه 101-122 اصل مقاله (1.4 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/rsci.2018.615 | ||
نویسندگان | ||
حمید قاضی زاده1؛ فرامرز سهیلی2؛ علی اکبر خاصه* 3 | ||
1استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی ،دانشگاه پیام نور | ||
2دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی ،دانشگاه پیام نور | ||
3استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
هدف: پژوهش حاضر با هدف ترسیم ساختار حوزه علوم قرآن و حدیث ایران در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، طی سالهای 1385 تا 1394 انجام شده است. روششناسی: این پژوهش از نوع روشهای کاربردی علمسنجی است و با استفاده از تحلیل همرخدادی واژگان انجام شده است. جامعه پژوهش از 3638 مقاله تشکیل شده است که در مجلههای حوزه علوم قرآن و حدیث ایران منتشر شده و در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه میشوند. برای تجزیه و تحلیل و آمادهسازی دادهها و همچنین ترسیم نقشهها، از نرمافزارهای اس.پی.اس.اس، بیب اکسل، یو سی آی نت و ووس-ویور استفاده شده است. یافتهها: نتایج نشان دادند که کلیدواژههای «قرآن»، «نهجالبلاغه» و «امام علی (ع)» پرتکرارترین کلیدواژهها در پژوهشهای حوزۀ قرآن و حدیث بودهاند. همچنین، زوج «نهجالبلاغه امام علی(ع)» پرتکرارترین زوج همواژگانی در پژوهشهای این حوزه بوده است. یافتههای حاصل از تحلیل خوشهای نشان دادند که در بازۀ زمانی تحت مطالعه، مفاهیم حوزه قرآن و حدیث ایران از یازده خوشه تشکیل شدهاند. در انتها، بر اساس نتایج مربوط به نمودار راهبردی، خوشههای موضوعی بلوغیافته و خوش توسعه در مطالعات قرآن و حدیث شناسایی شدند. نتیجهگیری: عدم وجود برخی مفاهیم کلیدی قرآنی نظیر اخلاق اسلامی، فلسفه و مکاتب فلسفه اسلامی، سیره نبوی و سیر تاریخی نظرات عالمان و اندیشمندان اسلامی، میتواند حاکی از توجه کمتر پژوهشگران به این حوزه بوده باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
علوم قرآن و حدیث؛ متنکاوی؛ تحلیل محتوا؛ همواژگانی؛ ترسیم ساختار دانش | ||
مراجع | ||
خاصه، علیاکبر، احمدینژاد، فریبرز و حجازی، سلیمان (1391). بررسی و تحلیل پژوهشهای قرآنی در عرصۀ بینالمللی ISI. قرآن و علم، 10 (1)، 145-166. خاصه، علیاکبر، صادقی، سعید، عزتی، ابراهیم و غفاری، سعید (1395). بررسی جایگاه مطالعات قرآنی در تولید علم جهانی با استفاده از فنون علمسنجی. فصلنامه مطالعات قرآنی، 7 (28)، 47-69. خاصه، علیاکبر، و حجازی، سلیمان (1394). زبان بینالمللی، حلقۀ مفقودۀ پژوهشهای قرآنی: نگاهی به مقالات آی.اس.ای با موضوعات قرآنی. مجموعه مقالات برگزیده نوزدهمین جشنواره قرآن و عترت دانشگاه پیام نور. زنجان: دانشگاه پیام نور. زنگیشه، الهه، سهیلی، فرامرز و احمدی، حمید (1393). تحلیل استنادی و همنویسندگی پژوهشگران حوزه اسلام و علوم قرآنی در وبگاه علوم میان سالهای 1993 تا 2012 و ترسیم ساختار علمی این حوزه. پژوهشنامه علمسنجی، 1 (1)، 63-80. کریمی، رضا (1391). بررسی تحلیلی انتشارات علمی تولیدشده در حوزه اسلام. سفینه، 7 (4)، 7-24. میرحقجو، سعیده (1392). تحلیل علمسنجی مجله مطالعات قرآنی. فصلنامه مطالعات قرآن، 4 (16): 141-155 An, X.Y., & Wu, Q.Q. (2011). Co-word analysis of the trends in stem cells field based on subject heading weighting. Scientometrics, 88(1), 133-144. Callon, M., Courtial, J.P., & Laville, F. (1991). Co-word analysis as a tool for describing the network of interactions between basic and technological research: The case of polymer chemsitry. Scientometrics, 22(1), 155-205. Cambrosio, A., Limoges, C., Courtial, J.P., & Laville, F. (1993). Historical scientometrics? Mapping over 70 years of biological safety research with coword analysis. Scientometrics, 27(2), 119-143. Chang, Y.W., Huang, M.H., & Lin, C.W. (2015). Evolution of research subjects in library and information science based on keyword, bibliographical coupling, and co-citation analyses. Scientometrics, 105(3), 2071-2087. Chen, W.; Chen, J.; Wu, D.; Xie, Y.; Li, J. (2016). Mapping the research trends by co- word analysis based on keywords from funded project. Procedia computer science, 91(4), 547-555. Coulter, N., Monarch, I., & Konda, S. (1998). Software engineering as seen through its research literature: A study in co‐word analysis. Journal of the American Society for Information Science, 49(13), 1206-1223. Courtial, J., Callon, M., & Sigogneau, A. (1993). The use of patent titles for identifying the topics of invention and forecasting trends. Scientometrics, 26(2), 231-242. Culnan, M. J. (1986). The intellectual development of management information systems, 1972–1982: A co-citation analysis. Management Science, 32(2), 156-172. De-Looze, M. A., & Lemarié, J. (1997). Corpus relevance through co-word analysis: An application to plant proteints. Scientometrics, 39(3), 267-280. He, Q. (1999). Knowledge discovery through co- word analysis. Library trends, 48(1): 133-159. Khasseh, A.; Soheili, F.; Sharif moghaddam, H.; Mousavi chelak, A. (2017). Intellectual structure of knowledge of imetrics: A co- word analysis. Information processing & management, 53(3): 705-720. Law, J., Bauin, S., Courtial, J., & Whittaker, J. (1988). Policy and the mapping of scientific change: A co-word analysis of research into environmental acidification. Scientometrics, 14(3/4), 251-264. Lee, B., & Jeong, Y. I. (2008). Mapping Korea’s national R&D domain of robot technology by using the co-word analysis. Scientometrics, 77(1), 3-19. Li, J., Wang, M.H., & Ho, Y.S. (2011). Trends in research on global climate change: A Science Citation Index Expanded-based analysis. Global and Planetary Change, 77(1), 13-20. Liu, Y., Goncalves, J., Ferreira, D., Xiao, B., Hosio, S., & Kostakos, V. (2014). CHI 1994-2013: Mapping two decades of intellectual progress through co-word analysis. In Proceedings of the 32nd annual ACM conference on Human factors in computing systems (pp. 3553-3562). ACM. Liu, G.Y., Hu, J.M., & Wang, H.L. (2012). A co-word analysis of digital library field in China. Scientometrics, 91(1), 203-217. Melcer, E., Nguyen, T. H.D., Chen, Z., Canossa, A., El-Nasr, M.S., & Isbister, K. (2015). Games research today: Analyzing the academic landscape 2000-2014. In Proceedings of the 10th International Conference on the Foundations of Digital Games, At Pacific Grove, CA, USA Qiu, J.P., Dong, K., & Yu, H.Q. (2014). Comparative study on structure and correlation among author co-occurrence networks in bibliometrics. Scientometrics, 101(2), 1345–1360. Rikken, F., Kiers, H.A., & Vos, R. (1995). Mapping the dynamics of adverse drug reactions in subsequent time periods using INDSCAL. Scientometrics,33(3), 367-380. Rip, A., & Courtial, J. (1984). Co-word maps of biotechnology: An example of cognitive scientometrics. Scientometrics, 6(6), 381-400. Sedighi, M., & Jalalimanesh, A. (2014). Mapping research trends in the field of knowledge management. Malaysian Journal of Library & Information Science, 19(1), 71-85. Vaughan, L., Yang, R., & Tang, J. (2012). Web co-word analysis for business intelligence in the Chinese environment. Aslib Proceedings, 64(6), 653-667. Wang, L.Y., Zhang, Z.Q., & Wei, J. Z. (2011). A study on foreign research subjects of library and information science based on the co-word analysis during the last ten years. Journal of intelligence, 30(3), 50-58. Zhang, W., Zhang, Q., Yu, B., & Zhao, L. (2015). Knowledge map of creativity research based on keywords network and co-word analysis, 1992–2011. Quality & Quantity, 49(3), 1023-1038. Zong, Q.J., Shen, H.Z., Yuan, Q.J., Hu, X.W., Hou, Z.P., & Deng, S.G. (2013). Doctoral dissertations of Library and Information Science in China: A co-word analysis. Scientometrics, 94(2), 781-799. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,062 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,509 |