مکانیابی تولید سفالهای دوره اسلامی گنجینه نارنجستان قوام شیراز با تطبیق نمونههای مشابه (نمونه موردی: 10 سفال)* | ||
فصلنامه نگره | ||
مقاله 3، دوره 12، شماره 43، مهر 1396، صفحه 30-43 اصل مقاله (910.67 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/negareh.2017.573 | ||
نویسندگان | ||
ساره بهمنی* 1؛ ابوالقاسم دادور2؛ صمد سامانیان3 | ||
1کارشناس ارشد هنر اسلامی دانشگاه کاشان، مدرس دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز | ||
2عضو هیئت علمی, گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
3دانشیار و عضو هیئتعلمی دانشکده هنرهای کاربردی ،دانشگاه هنر تهران | ||
چکیده | ||
گرد آوردن آثار بازماندۀ نیاکانمان در گنجینهها و موزهها ادای دینی است بدانچه آنها به آن همت گماردهاند. در این میان محل ساخت برخی آثار گردآوری شده در گنجینهها - به دلیل گرفتن این آثار از قاچاقچیان اشیاء تاریخی و یا مواردی از این دست- نامعلوم است. برخی آثار موجود در گنجینه نارنجستان قوام شیراز از این دست است که تعدادی از آنها سفالهای دوره اسلامی است. این پژوهش بر آن است تا به این سئوال پاسخ گوید: اشیاء سفالی بهنمایشدرآمده در گنجینه نارنجستان قوام معرف کدام مرکز سفالگریاند؟ جامعه آماری این پژوهش تعداد 10 نمونه شیء سفالی این گنجینه است که با انجام مطالعات کتابخانهای و بررسی توصیفی و تحلیلی و رویکرد تطبیقی با نمونههای مشابه این آثار در موزههای مختلف دنیا مکان ساخت این آثار مشخص گردید. در بررسیهای انجام گرفته بر روی نمونههای مشابه سعی شد با توجه به زمان ساخت مشترک، بیشترین تشابهات در سفالهای مورد بررسی در نظر گرفته شود؛ در پایان پژوهش و با بررسیهای صورت پذیرفته این نتیجه حاصل گردید که میتوان بر اساس مطالعات کتابخانهای و همچنین نمونههای مشابه موجود در موزهها مکان ساخت و تولید این اشیای سفالی را تخمین زد و ابهاماتی را که در مورد برخی از اشیاء موزه ای وجود دارد تا حد زیادی بر طرف کرد؛ در مورد این 10 نمونه مورد پژوهش 4 شیء متعلق به مرکز سفالگری نیشابور، یک شی متعلق به ترکیه، یک شیء متعلق به عراق، یک شیء احتمالاً ساخت مرکز سفالگری کرمان، و 3 شیء به ترتیب متعلق به مراکز سفالگری سلطان آباد، ری و مشهد هستند. | ||
کلیدواژهها | ||
سفال اسلامی؛ سلطان آباد؛ شهر ری؛ گنجینه نارنجستان قوام شیراز؛ نیشابور؛ مشهد | ||
مراجع | ||
توحیدی. فائق. 1385. فن و هنر سفالگری. سمت، تهران. چیت سازیان. امیرحسین، سیده نرگس سعادت میر قدیم. 1389. بررسی زیباییشناسی سفالینههای کاشان دوره ایلخانی بر اساس آرای آن شبرد، نقشمایه، س ۳، ش 5: 61 -66. دیماند. موریس اسون. 1383. راهنمای صنایع اسلامی، ترجمه عبدا... فریار، انتشارات علمی فرهنگی، تهران. رفیعی. لیلا. 1377. سفال ایران، یساولی، تهران. روح فر. زهره. 1381. تجزیه لعاب سفید و آبی بر اساس آزمایش پیکسی، باستان شناسی و تاریخ، ش 32، نشر دانشگاهی، تهران. سامانیان. ساسان. 1381. شناسایی لعاب آجر سفالهای هخامنشی در تخت جمشید، استاد راهنما رسول وطن دوست، کارشناسی ارشد دانشگاه هنر اصفهان. عباسیان. میرمحمد. 1370. تاریخ سفال و کاشی در ایران، گوتنبرگ، تهران. فریه. ر. دبلیو. 1374. هنرهای ایران، ترجمه پرویز مرزبان، فرزان، تهران. فهروری. گزا. 1388. سفالگری جهان اسلام در موزه طارق رجب کویت، ترجمه مهناز شایسته فر، موسسه مطالعات هنر اسلامی، تهران. کامبخش فرد. سیفالله. 1379. سفال و سفالگری در ایران از ابتدای نوسنگی تا دوران معاصر، ققنوس، تهران. کریمی. فاطمه و محمدیوسف کیانی. 1364. هنر سفالگری دوره اسلامی ایران، مرکز باستانشناسی ایران، تهران. کیانی. محمدیوسف. 1379. پیشینه سفال و سفالگری در ایران، نسیم دانش، تهران. گروبه. ارنست.ج. 1354. سفال اسلامی، ترجمه فرناز حائری، کارنگ، تهران. ماسلنیتسینا. س. 1374. هنر ایران گزیدهای از مجموعۀ موزۀ هنرهای شرق، تدوین ناصر پورپیرار، کارنگ تهران. محمدی فر. یعقوب. بهزاد بلمکی. 1387. هنر سفالگری در دوره صفویه و بررسی تکنیک و نقشمایههای هنری، هنرهای زیبا، ش 35: 93 -102. واتسون. الیور. 1382. سفال زرین فام ایرانی، ترجمه شکوه ذاکری، سروش، تهران. ویلسن آلن. جیمز. 1387. سفالگری در خاورمیانه از آغاز دوران ایلخانی در موزه آشمولین آکسفورد، ترجمه مهناز شایسته فر، موسسه مطالعات هنر اسلامی، تهران. Fehervari. Ceza. 2000. Ceramic Of The Islamic World. New York. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 932 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,666 |