سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه شاهد

تمنایی فر, محمدرضا, شیرانی, زهرا. (1403). مدل‌یابی معادلات ساختاری نقش میانجی تاب‌آوری در رابطه بین راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر. , 22(2), 131-142. doi: 10.22070/cpap.2024.18677.1479
محمدرضا تمنایی فر; زهرا شیرانی. "مدل‌یابی معادلات ساختاری نقش میانجی تاب‌آوری در رابطه بین راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر". , 22, 2, 1403, 131-142. doi: 10.22070/cpap.2024.18677.1479
تمنایی فر, محمدرضا, شیرانی, زهرا. (1403). 'مدل‌یابی معادلات ساختاری نقش میانجی تاب‌آوری در رابطه بین راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر', , 22(2), pp. 131-142. doi: 10.22070/cpap.2024.18677.1479
تمنایی فر, محمدرضا, شیرانی, زهرا. مدل‌یابی معادلات ساختاری نقش میانجی تاب‌آوری در رابطه بین راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر. , 1403; 22(2): 131-142. doi: 10.22070/cpap.2024.18677.1479

مدل‌یابی معادلات ساختاری نقش میانجی تاب‌آوری در رابطه بین راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر

روانشناسی بالینی و شخصیت
مقاله 10، دوره 22، شماره 2 - شماره پیاپی 43، آذر 1403، صفحه 131-142    اصل مقاله (792.14 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/cpap.2024.18677.1479
نویسندگان
محمدرضا تمنایی فر* 1؛ زهرا شیرانی2
1دانشیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
2کارشناس ارشد روان‌شناسی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران .
چکیده
مقدمه: سندرم روده تحریک‌پذیر، یک اختلال عملکردی مزمن و اغلب ناتوان‌کننده تعامل روده و مغز، یک چالش بهداشت عمومی است که بر کار، مشارکت اجتماعی و بهزیستی روان‌شناختی افراد تأثیر می‌­گذارد. در این راستا هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل­‌یابی معادلات ساختاری نقش میانجی تاب­آوری در رابطه بین راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌­پذیر بوده است.
روش: مطالعه حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعة آماری کلیه بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‏‌پذیر مراجعه‌کننده مرکز سلامت گوارش بیمارستان الزهرا اصفهان در سال 1402 بودند. حجم نمونه بر اساس مدل کلاین(2023م) و با روش نمونه‏‌گیری در دسترس 300 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده‌­­های پژوهش مقیاس تاب‏آوری (CD-RISC) کومپل سیل و آستین (2007م)، پرسش‌نامة تنظیم‌شناختی هیجان (CERQ) گرانفسکی و همکاران (2001م) و مقیاس بهزیستی روان‌شناختی (PWBS) ریف(م1989م) بود. تحلیل آماری داده‌‏ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و AMOS نسخه 28 انجام گرفت.
نتایج: یافته­‌های پژوهش نشان داد، تنظیم‌شناختی هیجان ناسازگارانه (68/0- =β و 002/0=sig)، تنظیم‌شناختی هیجان سازگارانه (73/0=β و 002/0=sig) بر بهزیستی روان‌شناختی اثر مستقیم و معنادار دارد. در نهایت تاب­‌آوری (71/0=β و 05/0>p) دارای اثر مستقیم و معنادار بود و در رابطه بین راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان با بهزیستی روان‌شناختی توانست نقش میانجی معنادار ایفا کند. همچنین مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود (026/0=RMSEA و 05/0>p).
نتیجه­‌گیری: می­توان نتیجه‌­گیری کرد که باتوجه‌به نقش میانجی معنادار تاب­‌آوری، می‌­توان با به‌کارگیری مداخلات مؤثر همانند آموزش تنظیم هیجان و آموزش تاب‌­آوری، میزان بهزیستی روان‌شناختی در بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک‌‏پذیر را ارتقا داد. 
کلیدواژه‌ها
بهزیستی روان‌شناختی؛ تاب‌آوری؛ راهبردهای تنظیم‌شناختی هیجان؛ سندرم روده تحریک‌پذیر
مراجع
 

  1. Wang YN, Zhou LY, Huang YH, Jiang M, Dai C. The incidence and predisposing factors for irritable bowel syndrome following COVID-19: a systematic review and meta-analysis. European Journal of Gastroenterology & Hepatology. 2024; 36(2): 168-176. https://doi.org/10.1097/meg.0000000000002688
  2. Travers P, Lacy BE, Cangemi DJ. Irritable bowel syndrome–less irritable, or better treatments?. Current Opinion in Gastroenterology. 2024; 40(1): 27-33. https://doi.org/10.1097/mog.0000000000000987
  3. Chen LJ, Burr R, Cain K, Kamp K, Heitkemper M. Age Differences in Upper Gastrointestinal Symptoms and Vagal Modulation in Women With Irritable Bowel Syndrome. Biological Research for Nursing. 2024; 26(1): 46-55. https://doi.org/10.1177/10998004231186188
  4. Wal A, Srivastava A, Verma N, Pandey SS, Tyagi S. The Role of Nutraceutical Supplements in the Treatment of Irritable Bowel Syndrome: A Mini Review. Current Pediatric Reviews. 2024; 20(1): 66-75. https://doi.org/10.2174/1573396319666230102121953
  5. Steinsvik EK, Valeur J, Hausken T, Gilja OH. Postprandial symptoms in patients with functional dyspepsia and irritable bowel syndrome: Relations to ultrasound measurements and psychological factors. Journal of Neurogastroenterology and Motility. 2020; 26(1): 96–105. https://doi.org/10.5056/jnm19072
  6. Sperber AD, Bangdiwala SI, Drossman DA, Ghoshal UC, Simren M, Tack J, Palsson OS. Worldwide prevalence and burden of functional gastrointestinal disorders, results of Rome Foundation Global Study. Gastroenterology. 2021; 160(1): 99-114. https://doi.org/10.1053/j.gastro.2020.04.014
  7. Madva EN, Harnedy LE, Longley RM, Rojas Amaris A, Castillo C, Bomm MD, Celano CM. Positive psychological well‐being: A novel concept for improving symptoms, quality of life, and health behaviors in irritable bowel syndrome. Neurogastroenterology & Motility. 2023; 35(4): 1-10. https://doi.org/10.1111/nmo.14531
  8. Ryff Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of personality and social psychology. 1989;  57 (6): 1-10. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.57.6.1069
  9. Knowles SR, Austin DW, Sivanesan S, Tye-Din J, Leung C, Wilson J, Hebbard G. Relations between symptom severity, illness perceptions, visceral sensitivity, coping strategies and well-being in irritable bowel syndrome guided by the common sense model of illness. Psychology, health & medicine. 2017; 22(5): 524-534. https://doi.org/10.1080/13548506.2016.1168932
  10. Reed S, Bugwadia AK, Dave S, Wilson HE, Ramesh P, Michel HK. Sexual and reproductive health considerations in the care of young adults with inflammatory bowel disease: A multidisciplinary conversation. Health Care Transitions. 2024; 2(1): 1-10. https://doi.org/10.1016/j.hctj.2023.100033
  11. Gómez‐Leal R, Gutiérrez‐Cobo MJ, Megías‐Robles A, Fernández‐Berrocal. PThe dark triad and subjective well‐being: The mediating role of cognitive‐emotional regulation strategies. Scandinavian Journal of Psychology. 2023; 64(3): 368-375. https://doi.org/10.1111/sjop.12890
  12. Balzarotti S, Biassoni F, Villani D, Prunas A, Velotti P. Individual differences in cognitive emotion regulation: Implications for subjective and psychological well-being. Journal of Happiness Studies.  2016; 17(1): 125-143. https://doi.org/10.1007/s10902-014-9587-3
  13. Extremera N, Sánchez-Álvarez N, Rey L. Pathways between ability emotional intelligence and subjective well-being: Bridging links through cognitive emotion regulation strategies. Sustainability. 2020; 12(5): 1-10. https://doi.org/10.3390/su12052111
  1. خوش سرور س، کاظمی رضایی ع. نقش راهبرد‌های تنظیم شناختی تنظیم‌شناختی هیجان و حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش‌بینی کیفیت زندگی و شدت علائم بیماران با سندرم روده تحریک‌پذیر. نشریه پژوهش توانبخشی در پرستاری. 1398؛ 6(1): 60-68. http://ijrn. r/article-1-404-fa.html
  1. اسکافی‌ثابت ز، قربان شیرودی ش، زربخش بحری م ر، امینیان ک. اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شدت بیماری، کیفیت زندگی و بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر. نشریه سلامت اجتماعی.1400؛ 9(1): 36-46. https://doi.org/10.22037/ch.v9i1.31290
  2. Brites R, Brandão T, Hipólito J, Ros A, Nunes O. Emotion regulation, resilience, and mental health: A mediation study with university students in the pandemic context. Psychology in the Schools. 2024; 61(1): 304-328. https://doi.org/10.1002/pits.23055
  3. Polizzi CP, Lynn SJ. (Regulating emotionality to manage adversity: A systematic review of the relation between emotion regulation and psychological resilience. Cognitive Therapy and Research. 2021; 1(2): 1-21. https://doi.org/10.1007/s10608-020-10186-1
  4. Liang M, Chen P, Molassiotis A, Jeon S, Tang Y, Hu G, Ye Z. (2023). Measurement invariance of the 10-item resilience scale specific to cancer in Americans and Chinese: A propensity score–based multidimensional item response theory analysis. Asia-Pacific Journal of Oncology Nursing. 2023; 10(2): 1-10. https://doi.org/10.1016/j.apjon.2022.100171
  5. Cachón Zagalaz J, López Manrique I, San Pedro Veledo MB, Zagalaz Sánchez ML, González González de Mesa, C. The importance of the phoenix bird technique (resilience) in teacher training: CD-RISC scale validation. Sustainability. 2020; 12(3): 1-10. https://doi.org/10.3390/su12031002
  6. Renati R, Bonfiglio, NS, Rollo, D. Italian University Students’ Resilience during the COVID-19 Lockdown—A Structural Equation Model about the Relationship between Resilience, Emotion Regulation and Well-Being. European Journal of Investigation in Health, Psychology and Education. 2023; 13(2): 259-270. https://doi.org/10.3390/ejihpe13020020
  7. Fadgyas Stanculete M, Ismaiel A, Popa SL, Capatina OO. Irritable Bowel Syndrome and Resilience. Journal of Clinical Medicine. 2023; 12(13):10-20. https://doi.org/10.3390/jcm12134220
  8. Kilpatrick LA, Gupta A, Tillisch K, Labus JS, Naliboff BD, Mayer EA, Chang, L. Neural correlates of perceived and relative resilience in male and female patients with irritable bowel syndrome. Neurogastroenterology & Motility. 2023; 1(2): 1-10. https://doi.org/10.1111/nmo.14710
  9. Arnout BA, Almoied AA. A structural model relating gratitude, resilience, psychological well‐being and creativity among psychological counsellors. Counselling and Psychotherapy Research. 2021; 21(2): 470-488. https://doi.org/10.1002/capr.12316
  10. حسن‌زاده نمین ف، پیمانی ج، رنجبری‌پور، ط، ابوالمعالی الحسینی خ. مدل پیش بینی بهزیستی روانشناختی بر اساس تاب­آوری با در نظر گرفتن نقش میانجی استرس ادراک شده. مجله علوم روانشناختی. 1398؛ 18(77): 569-578. http://dorl.net/dor/20.1001.1.17357462.1398.18.77.12.5
  11. Beri N, Dorji P. (Role of resilience and psychological wellbeing during difficult situations. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 1572-1580. 2021. https://annalsofrscb.ro/index.php/journal/article/view/1604
  12. Kline R‌B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Fourth Edition, Guilford publications. https://books.google.com/books?
  13. Rosenberg, M. Determinants of self-esteem-a citation classic commentary on society and the adolescent self-image by Rosenberg, M. Current Contents/Social & Behavioral Sciences. 1989; 1 (11): 16-16. https://garfield.library.upenn.edu/classics1989/A1989T475800001.pdf
  1. خانجانی م، شهیدی ش، فتح‌آبادی ج، مظاهری م ع ، شکری، ا. ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی فرم کوتاه (18 سوالی) مقیاس بهزیستی روان‌‌شناختی ریف در دانشجویان دختر و پسر. فصل­نامه اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی. 1393؛ 9 (32): 27-36. https://jtbcp.riau.ac.ir/article_67.html
  1. Garnefski N, Kraaij V, Spinhoven P. Negative life events, cognitive emotion regulation and emotional problems. Journal Personality and Individual Differences, 2001; 30(8): 1311-1327. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(00)00113-6
  2. Derogatis LR, Lipman RS, Covi L. SCL-90. Administration, scoring and procedures manual-I for the R (revised) version and other instruments of the Psychopathology Rating Scales Series. Chicago: Johns Hopkins University School of Medicine. 1977. https://www.scirp.org/(S(lz5mqp453edsnp55rrgjct55))/reference/ReferencesPapers.aspx?ReferenceID=1656144
  3. Beck A‌T, Steer Brown GK. Manual for Beck Depression Inventory-II. San Antonio. TX: Psychological Corporation. 1996. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/t00742-000
  4. حسنی ج. خصوصیات روان‌سنجی پرسشنامة نظم‌جویی شناختی هیجان. مجله روانشناسی بالینی. 1389؛ 2(3): 84-73. https://doi.org/10.22075/jcp.2017.2031
  5. Campbell‐Sills L, Stein MB. Psychometric analysis and refinement of the connor–davidson resilience scale (CD‐RISC): Validation of a 10‐item measure of resilience. Journal of Traumatic Stress: Official Publication of The International Society for Traumatic Stress Studies. 2007; 20(6): 1019-1028. https://doi.org/10.1002/jts.20271
  6. Conner KM, Davidson JR. Development of a new resilience scale. Depression and Anxiety. 2003; 18(2): 76-82. https://doi.org/10.1002/da.10113
  7. قریب‌بلوک م، میکائیلی ن، بشرپور س. نقش میانجی ذهن‌آگاهی در رابطه بین نگرش ناکارآمد و حساسیت اضطرابی با کیفیت خواب در نوجوانان دوره متوسطه دوم دبیرستان. نشریه روان پرستاری. 1401؛ 10(2): 61-72. http://dx.doi.org/https://doi.org/10.22034/IJPN.10.2.61
  8. Schermelleh-Engel K, Moosbrugger H, Müller H. Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of psychological research online. 2003; 8 (2): 23-74. https://psycnet.apa.org/record/2003-08119-003
  9. Rusu PP, Bodenmann G, Kayser K. Cognitive emotion regulation and positive dyadic outcomes in married couples. Journal of Social and Personal Relationships. 2019; 36(1): 359-376. https://doi.org/10.1177/0265407517751664
  10. Parker CH, Naliboff BD, Shih W, Presson AP, Kilpatrick L, Gupta A, et al. The role of resilience in irritable bowel syndrome, other chronic gastrointestinal conditions, and the general population. Clinical Gastroenterology and Hepatology.  2021; 19(12), 2541-2550. https://doi.org/10.1016/j.cgh.2020.08.043
  11. Weiss N‌H, Sullivan TP, Tull MT. Explicating the role of emotion dysregulation in risky behaviors: A review and synthesis of the literature with directions for future research and clinical practice. Current opinion in psychology. 2015; 3(1): 22-29. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2015.01.013
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 300
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 335