بازاندیشی در ایجاد تمدن نوین اسلامی از طریق فرا ترکیب پژوهش‌های پیاده‌روی اربعین

تاج بخش, غلامرضا; عباس پور, ابراهیم

doi:10.22070/nic.2022.15963.1171

	بازاندیشی در ایجاد تمدن نوین اسلامی از طریق فرا ترکیب پژوهش‌های پیاده‌روی اربعین
فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی
مقاله 1، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 10، مهر 1401، صفحه 1-34 اصل مقاله (952.13 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/nic.2022.15963.1171
نویسندگان
غلامرضا تاج بخش^* ¹؛ ابراهیم عباس پور²
¹دانشیار جامعه شناسی دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی.
²عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
چکیده
مؤلفه‌هایی اساسی در راهپیمایی اربعین نظیر دین‌باوری و خدامحوری، اخلاق، عدل و عدالت، تلاش و مجاهدت، بهبود روابط بین‌الملل، ظلم‌ستیزی و دفاع از مظلومان عالم و... وجود دارد که در زمرۀ شاخص‌های تمدن نوین اسلامی نیز بشمار می‌آیند و بهترین گواه بر ظرفیت و سرمایه‌ی تمدن ساز، فرهنگ متعالی شیعه است. به‌منظور انجام روش تحقیق فراترکیب حاضر، کلیه‌ی مقالات فارسی چاپ‌شده (علمی پژوهشی و علمی ترویجی) مرتبط با پیاده‌روی اربعین در بازۀ زمانی سال 1385 تا 1400 (آغاز حضور زائران ایرانی در این ابررویداد) را شامل می‌شود که از چهار منبع «پایگاه مجلات نور»، «مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی»، «بانک اطلاعات نشریات کشور» و «پرتال جامع علوم انسانی» به روش نمونه‌گیری تمام سرشماری، نمونه‌های در دسترس انتخاب شدند. دلیل انتخاب قالب مقالات، به دلایل روش‌شناختی، تناظر با واقعیت عینی و بیرونی و همچنین تولید بیشتر مقاله نسبت به کتاب و پایان‌نامه می‌باشد. ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻫﺪف ﭘﮋوﻫﺶ از روش ﻓﺮاﺗﺮﮐﯿﺐ، ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻟﮕﻮی لیپسی و ویلسون (2001) اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مؤلفه‌های گوناگونی که در پیاده‌روی اربعین وجود دارد، با تحقق تمدن نوین اسلامی در ارتباط هستند.
کلیدواژه‌ها
اربعین؛ تمدن اسلامی؛ فرا ترکیب؛ شیعه؛ زیارت

مراجع
ابراهیمی کیاپی، هادی، جمشیدیها، غلامرضا (1399)، سرمایه‌های اجتماعی تمدن ساز در اندیشه امام خمینی (ره)، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دورۀ 3، شمارۀ 2، صص 348-323. امامی، سید مجید و غیاثی، هادی (1396)، همگرایی تمدنی در طریق زیارت؛ با تأکید بر پیاده‌روی زیارت اربعین، دو فصلنامه‌ی دین و سیاست فرهنگی، شمارۀ 9، صص 127-147. ایمانی خوشخو، محمدحسین، بد، مهدیه (1395)، گونه شناسی زائران کربلا بر اساس هدف و انگیزه از سفر، فصلنامه گردشگری و توسعه، سال پنجم، شمارۀ 9، صص 137-155. نی اسد، رضا (1399)، قوم‌نگاری پیاده‌روی اربعین حسینی، دوفصلنامه دین و ارتباطات، سال بیست و هفتم، شمارۀ 57، صص 57-95. برکت رضایی، روزبه (1396)، شیوه مواجهه رسانه‌ها با پدیده اربعین با تأکید بر راهبردهای راهپیمایی اربعین، فصلنامه زیارت، شمارۀ 32، صص 35-45. بد، مهدیه (1397)، فهم تجربه زیسته زائران در پیاده‌روی اربعین سال 1395، فصلنامه‌ی باغ نظر، سال پانزدهم، شمارۀ 68، صص 48-39. بد، مهدیه (1398)، ابر رویداد اربعین، جلوه‌ای از گردشگری دینی، فصلنامه هنر و تمدن شرق، سال هفتم، شمارۀ 23، صص 1-15. قدسی و قاسمی، مرضیه (1399)، ارتباطات آئینی در فضای مجازی، موردمطالعه، پیاده‌روی اربعین در وب‌سایت‌های بی‌بی‌سی فارسی، فصلنامه‌ی تحقیقات فرهنگی ایران، سال سیزدهم، شمارۀ 50، صص 65-37. پویافر، محمدرضا (1399)، خیر دینی به‌مثابه تجربه دینی؛ بازتعریف گونه‌های تجربه دینی با مطالعه در آئین پیاده‌روی اربعین، فصلنامه‌ی تحقیقات فرهنگی ایران، سال سیزدهم، شمارۀ 50، صص 115-87. پویافر، محمدرضا (1398)، خیر ایرانی- خیر عراقی؛ مقایسه الگوی فعالیت‌های خیر دینی ایرانیان و عراقیان در آیین پیاده‌روی اربعین، فصلنامه‌ی راهبرد فرهنگ، شمارۀ 48، صص 7-42. تاج‌بخش، غلامرضا (1399)، پیاده‌روی اربعین و ابعاد تربیتی آن، فصلنامه‌ی بصیرت و تربیت اسلامی، سال هفدهم، شمارۀ 54، صص 62-41. تاج‌بخش، غلامرضا (1399)، پیاده‌روی اربعین و معنایابی کنش زیارت زائران جوان، فصلنامه‌ی تحقیقات فرهنگی ایران، سال سیزدهم، شمارۀ 50، صص 168-145. تاج‌بخش، غلامرضا (1398)، رضایتمندی و زیارت، پژوهشنامه حج و زیارت، سال چهارم، شمارۀ 8، صص 121-95. تاج‌بخش، غلامرضا؛ حسینی، محمدرضا و موسوی، انتصار (1398)، مطالعه کیفی الگوی ابراز هویت ایرانیان و عراقی‌ها در آئین پیاده‌روی اربعین، دوفصلنامه ی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، سال نهم، شمارۀ 2، صص 9-36. ثمنی، لیلا و شهریاری، معصومه (1399)، بررسی فقهی حضور بانوان در راهپیمایی اربعین، پژوهشنامه‌ی حج و زیارت، سال پنجم، شمارۀ 10، صص 94-71. حیدری، مجتبی (1396)، تأثیر پیاده‌روی اربعین بر خودسازی زائران، فصلنامه‌ی زیارت، شمارۀ 31، صص 51-74. حسینی، سید رضا؛ غفاری، پاشا و اعتمادی بزرگ، امیر (1399)، نظریه جغرافیایی تمدن و امکان ظهور تمدن نوین اسلامی، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دورۀ 3، شمارۀ 2، صص 288-259. حسینی، سید محمد؛ حاجی‌زاده، محسن و فیروزآبادیان، مهدی (1399)، پیاده‌روی اربعین به‌مثابه حق اسلامی بشر و ظرفیت آن در تحقق صلح، دو فصلنامه‌ی مطالعات حقوق بشر اسلامی، دورۀ نهم، شمارۀ 19، صص 275-293. خاکی، محمد و حسینی، سید قاسم (1399)، نقش راهپیمایی اربعین حسینی در ایجاد تمدن نوین اسلامی، فصلنامه‌ی معارف حسینی، سال پنجم، شمارۀ 19، صص 1-22. ذکایی، محمد سعید و اسلامی، روح‌الله (1399)، بازنمایی رسانه‌ای مناسک زیارت اربعین در ایران، فصلنامه‌ی تحقیقات فرهنگی ایران، سال سیزدهم، شمارۀ 50، صص 36-1. رمضانی، محمدجواد (1397)، راهبردهای بومی‌سازی امنیت در مراسم اربعین مبتنی بر تجربیات بسیج مردمی، دو فصلنامه‌ی فرهنگ و ارتباطات، سال سوم، شمارۀ 5، صص 69-92. رمضانی تمیجانی، صدیقه (1399)، گونه‌ها و ساحت‌های مشارکت جمعی در پیاده‌روی اربعین، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، سال سیزدهم، شمارۀ 50، صص 143-117. رمضانی تیمجانی، صدیقه (1399)، بررسی ابعاد و اجزای ذهنی مشارکت جمعی در پیاده‌روی اربعین، دوفصلنامه ی دین و ارتباطات، سال بیست و هفتم، شمارۀ 57، صص 357-384. رضوی زاده، ندا (1396)، ادراک و تجربه زیسته زائران پیاده ایرانی در عراق، فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، دورۀ ششم، شمارۀ 4، صص 595-631. سامانی، سید محمود (1397)، کارکردهای سیاسی- اجتماعی و فرهنگی اربعین حسینی، فصلنامه‌ی زیارت، شمارۀ 35، صص 37-46. شراهی، اسماعیل و ذوالفقارزاده، اسماعیل (1398)، واکاوی ادراک زائران از رفتار خادمان در اربعین، دو فصلنامه‌ی دین و ارتباطات، سال بیست و ششم، شمارۀ 55، صص 148-115. عربی، حسینعلی (1398)، پیاده‌روی اربعین حسینی؛ جایگاه و کارکردها، فصلنامه‌ی معرفت، سال بیست و هشتم، شمارۀ 262، صص 45-54. غفاری هشتجین، زاهد و آقایی، محمد (1397)، پیاده‌روی اربعین به‌مثابه جنبش اجتماعی، دو فصلنامه‌ی دانش سیاسی، سال چهاردهم، شمارۀ 27، صص 1- 21. غیاثی، هادی؛ برزویی، محمدرضا و نصیری، امید (1398)، دیپلماسی فرهنگی آیین پیاده‌روی اربعین؛ ابعاد و راهبردها، فصلنامه سیاست و روابط بین‌الملل، دورۀ چهارم، شمارۀ 7، صص 221-247. فیروزجائیان، علی‌اصغر؛ یوسفی، ندا و میرمحمد تبار، سید احمد (1393)، تحلیل کارکردی گردشگری مذهبی، فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، سال سوم، شمارۀ 8، صص 165-143. فلاحی، سارا و شاه ولی، مهدی (1399)، نشانه‌شناسی پیاده‌روی اربعین و شباهت‌های آن با حکومت مهدوی، دوفصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دورۀ هشتم، شمارۀ 16، صص 285-311. فرخی، میثم و انگوتی، زینب (1398)، دلایل حضور و مشارکت زنان ایرانی در پیاده‌روی اربعین، فصلنامه‌ی مطالعات راهبردی بسیج، سال بیست و دوم، شمارۀ 85 ، صص 29-59. فروغی، یاسر؛ سراج زاده، سید حسین و نبوی، سید حسین (1399)، مطالعه کیفی انگیزه‌های زائران ایرانی شرکت‌کننده در آیین پیاده‌روی زیارت اربعین، دوفصلنامه دین و ارتباطات، سال بیست و ششم، شمارۀ 57، صص 419-450. متقی، افشین و ملاحسینی اردکانی، رضا (1399)، تبیین جایگاه و نقش اربعین در ارتقای پرستیژ ژئوپلیتیکی تشیع، فصلنامه نگرش‌های نو در جغرافیایی انسانی، سال دوازدهم، شمارۀ 3، صص 93-113. مرتضوی، سید خدایار؛ صولتی، حسین و داداش زاده، فرشته (1399)، پیاده‌روی اربعین به‌مثابه اسطوره‌ای برای بازآفرینی هویت فرهنگی، فصلنامه معارف حسینی، سال پنجم، شمارۀ 20، صص 114-138. گیویان، عبدالله و امین، محسن (1396)، محبت و هویت در آئینه نمایش جهانی اربعین، دوفصلنامه دین و ارتباطات، سال بیست و چهارم، شمارۀ 52، صص 167-194. واعظ، نفیسه (1394)، بررسی تأثیر سفرهای زیارتی بر سیاست منطقه‌ای و روابط خارجی جمهوری اسلامی با عراق نوین، فصلنامه‌ی شیعه شناسی، سال سیزدهم، شمارۀ 50، صص 181-220. نوراله زاده، فریبا و اسدی، علی (1399)، راهبرد رسانه استانی در خصوص توسعه اقتصادی استان با تأکید بر گردشگری زیارتی در اربعین حسینی، پژوهش‌های ارتباطی، سال بیست و هفتم، شمارۀ 104، صص 41-63. نجاتی، محمد سعید (1396)، آسیب‌شناسی میدانی مراسم پیاده‌روی اربعین حسینی، فصلنامه‌ی زیارت، شمارۀ 31، صص 167-176.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,159 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 669

سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه شاهد

بازاندیشی در ایجاد تمدن نوین اسلامی از طریق فرا ترکیب پژوهش‌های پیاده‌روی اربعین