سامانه مدیریت نشریات علمی دانشگاه شاهد

طوسی, فاطمه, طاهری خسروشاهی, محمدحسین. (1401). دولت‌سازی تمدنی: آسیب‌شناسی فرهنگ سیاسی پشتیبان. , 5(1), 309-336. doi: 10.22070/nic.2022.15492.1146
فاطمه طوسی; محمدحسین طاهری خسروشاهی. "دولت‌سازی تمدنی: آسیب‌شناسی فرهنگ سیاسی پشتیبان". , 5, 1, 1401, 309-336. doi: 10.22070/nic.2022.15492.1146
طوسی, فاطمه, طاهری خسروشاهی, محمدحسین. (1401). 'دولت‌سازی تمدنی: آسیب‌شناسی فرهنگ سیاسی پشتیبان', , 5(1), pp. 309-336. doi: 10.22070/nic.2022.15492.1146
طوسی, فاطمه, طاهری خسروشاهی, محمدحسین. دولت‌سازی تمدنی: آسیب‌شناسی فرهنگ سیاسی پشتیبان. , 1401; 5(1): 309-336. doi: 10.22070/nic.2022.15492.1146

دولت‌سازی تمدنی: آسیب‌شناسی فرهنگ سیاسی پشتیبان

فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی
مقاله 11، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9، فروردین 1401، صفحه 309-336    اصل مقاله (879.38 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/nic.2022.15492.1146
نویسندگان
فاطمه طوسی* 1؛ محمدحسین طاهری خسروشاهی2
1دکتری مدرسی معارف اسلامی، گرایش انقلاب اسلامی، دانشگاه معارف، قم، ایران
2دانشجوی دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد، تهران، ایران
چکیده
انقلاب اسلامی در مسیر تحقق آرمان‌های خود، نیازمند تشکیل دولت مطلوب اسلامی است؛ این دولت باید ظرفیت ساختن تمدن نوین اسلامی را داشته باشد؛ ازاین‌رو می‌توان موقف کنونی انقلاب اسلامی را مرحله‌ی دولت‌سازی تمدنی نامید. اما مساله این‌جاست که این مرحله، به‌نحو شایسته و بایسته‌ای پیش نرفته است. هدف از این پژوهش، آسیب‌شناسی عوامل دخیل در عدم تحقق دولت مطلوب اسلامی است. به‌نظر می‌رسد که پدیدارشدن برخی موانع فرهنگی در حیات اجتماعی شیعیان، مسیر دولت‌سازی تمدنی را مختل کرده است. پرسش اصلی ما این است که چه موانعی موجب تضییق فرهنگ سیاسی شیعیان برای دولت‌سازی تمدنی شده‌اند؟ روش تحقیق ما، روش قیاسی و مبتنی‌بر چارچوب نظری برگرفته‌شده از «الگوی تحلیل سه‌گانه‌ی اندیشه‌ی سیاسی اسلام» است. در این پژوهش با تمرکز بر دو ساحت «باور سیاسی» و «اندیشه‌ی سیاسی»، به آسیب‌شناسی ساحت فرهنگ سیاسی برسازنده‌ی دولت اسلامی پرداخته و نشان داده‌ایم که ازیک‌سو «حیرت در عصر غیبت»، «استبدادزدگی» و «استعمارزدگی» باعث تضعیف باورهای سیاسی شیعیان شده و از سوی ‌‌دیگر «عدم امتداد اجتماعی فلسفه‌ی اسلامی» و «فقدان فقه حکومتی»، نابسندگی اندیشه‌ی سیاسی شیعیان برای دولت‌سازی تمدنی را در پی داشته است.
 
کلیدواژه‌ها
تمدن نوین اسلامی؛ دولت مطلوب اسلامی؛ باور سیاسی؛ اندیشه‌ی سیاسی؛ فرهنگ سیاسی شیعیان
مراجع
  • افضلی، رسول (1395)، دولت مدرن در ایران، قم، انتشارات دانشگاه مفید.
  • برزگر، ابراهیم (1389)، ساختار فهم اندیشه‌ی سیاسی اسلام، دانش سیاسی، سال 6، شماره 2، صص43-72.
  • برزگر، ابراهیم (1390)، تاریخ تحول دولت در اسلام و ایران، تهران، سمت.
  • بن حلاق، وائل (1395)، تاریخ تئوری‌های حقوقی اسلامی، تهران، نشر نی.
  • بهرامی مقدم، سجاد و حیدری، مهدیه (1399)، چالش‌های فراروی تمدن اسلامی در رویارویی با نظام وستفالیایی غربی، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 3، شماره 1، صص 87-122.
  • پوجی، جانفرانکو (1398)، تکوین دولت مدرن؛ درآمدی جامعه‌شناختی، (بهمن باشی، مترجم)، تهران، انتشارات آگاه.
  • جهان‌بزرگی، احمد (1388)، تحول نظریه‌ی دولت در اسلام، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی.
  • حقیقت، سیدصادق (1391)، فقه سیاسی و نظریه‌ی دولت، در فصلنامه‌ی علمی-پژوهشی شیعه‌شناسی، سال دهم، شماره‌ 38.
  • خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات، برگرفته از آدرس: farsi.khamenei.ir.
  • دخانچی، میلاد (1399)، پسا اسلامیسم؛ بازنگری در رابطه‌ی مذهب و سیاست در ایران، اصفهان، نشر آرما.
  • عالم، عبدالرحمن (1376)، بنیادهای علم سیاست، تهران، نشر نی.
  • عبدخدایی، مجتبی (1398)، دولت مدرن در روابط بین‌الملل، قم، مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
  • فیرحی، داوود (1391)، تاریخ تحول دولت در اسلام، قم، انتشارات دانشگاه مفید.
  • -------- (1393)، دین و دولت در عصر مدرن: دولت اسلامی و تولیدات فکر سیاسی، تهران، رخ‌داد نو.
  • -------- (1394)، نظام سیاسی و دولت در اسلام، تهران، انتشارات سمت.
  • قنبری، داریوش (1385)، دولت مدرن و یک‌پارچگی ملی ایران، تهران، انتشارات تمدن ایرانی.
  • کرون، پاتریشیا (1389)، تاریخ اندیشه‌ی سیاسی در اسلام، (مسعود جعفری، مترجم)، تهران، نشر سخن.
  • گل‌محمدی، احمد (1392)، چیستی، تحول و چشم‌انداز دولت، تهران، نی.
  • مرادی برلیان، مهدی (1399)، دولت مدرن اسلامی؛ بررسی تحلیلی نظریه‌ی امتناع، تهران، طرح نو.
  • مهدی‌زاده، حسین (1393)، بینش تمدنی، قم، تمدن نوین.
  • نجفی، موسی (1399)، نظریه‌ی تمدن نوین اسلامی از رویکرد فلسفی- نظری تا رویکرد تاریخی- نظری، در: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره 3، شماره 2، صص1-40.
  • نجفی، موسی (1390)، بررسی نظریه بیداری اسلامی در اندیشه رهبر انقلاب اسلامی، در پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، بازیابی‌شده از: farsi.khamenei.ir.
  • نصیری، مهدی (1399)، عصر حیرت؛ جستاری کلامی پیرامون حکمرانی فقهی و تمدن‌سازی دینی در عصر غیبت و سیطره‌ی مدرنیته، قم، مکتبة الصدیقة الشهیدة.
  • نوزیک، رابرت (1396)، بی‌دولتی، دولت، آرمان‌شهر، تهران، نشر مرکز
  • وینسنت، اندرو (1394)، نظریه‌های دولت، (حسین بشیریه، مترجم)، تهران، نشر نی.
  • هلد، دیوید (1394)، شکل‌گیری دولت مدرن، (عباس مخبر، مترجم)، هال، استوارت و گیبن، برم (ویراستار)، صورت‌بندی‌های مدرنیته، ج1، تهران، آگه.
  •  
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 439
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 334