مقایسه گرایش های شناختی، رفتاری و عاطفیِ هویت دینی دانش‌آموزانِ متوسطه دوم با ویژگی های دموگرافی مختلف مبتنی بر ارزش های تمدن اسلامی | ||
| فصلنامه مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی | ||
| مقاله 7، دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 7، فروردین 1400، صفحه 197-230 اصل مقاله (1.68 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/nic.2021.14369.1091 | ||
| نویسندگان | ||
| آرمین منصوری* 1؛ عباسعلی سلیمانی خشاب2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم | ||
| 2پژوهشگر دانشکده و پژوهشکده علوم اجتماعی و فرهنگی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، جمهوری اسلامی ایران | ||
| چکیده | ||
| مهم ترین مسئله در نیل به تمدن اسلامی تربیت جوانان مومن انقلابی است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت و مقایسه هویت دینی دانش آموزان متوسطه دوم، در جهت سنجش میزان تربیت ایمانی و دینی آن‌هاست. مرحلهی اول پژوهش، استخراج ارزشهای انقلاب اسلامی از بیانات مقام معظم رهبری بوده است؛ این مرحله از پژوهش از نوع تحلیل محتوا است. مرحلهی دوم با روش پیمایشی از نوع همبستگی انجام شده است و ابزار آن، پرسش‌نامه برگرفته از پژوهش غریبزاده و حسینپور بوده و با تغییراتی که بر اساس ارزش های استخراج شده از بیانات مقام معظم رهبری صورت گرفته، مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه‌ی آماری در این پژوهش دانشآموزان دوره متوسطه دومی است که در کشور جمهوری اسلامی ایران در سال 1398-1397 در تمامی رشته های نظری و رشته فنی حرفه ای، مشغول به تحصیل بوده‌اند. حجم نمونه اولیه در این پژوهش، متشکل از1915 نفر است که از پنج کلانشهر تهران، مشهد، تبریز، اصفهان و شیراز اخذ شده اند. برای نمونهگیری در مرحلهی اول از روش نمونهگیری در دسترس هدفمند استفاده شده است. مرحله دوم نمونهگیری به صورت خوشه‌ای تصادفی (در شهر تهران منطقه6، در مشهد ناحیه7، در شیراز ناحیه3، در اصفهان ناحیه4 و در تبریز ناحیه4)، انجام شده است. بین هویت دینی دانشآموزان بر حسب جنسیت تفاوت معنادار وجود دارد؛ اما برای سایر موارد (شهر، رشته و درآمد) این تفاوت معنادار نیست. میانگین هویت دینی و گرایشهای آن در گروه جنسیت در دانشآموزان پسر بیشتر از دانشآموزان دختر است. اختلاف میانگین میان دو شهر تهران و اصفهان و دو رشته علوم انسانی و فنی در هویت دینی از بقیه موارد بیشتر است. در رابطه با درآمد، بالاترین اختلاف میانگین در هویت دینی، مربوط به اختلاف میان دو درآمد کمتر از2میلیون و 4تا6 میلیون است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دانشآموزان؛ تمدن اسلامی؛ هویت دینی؛ جنسیت؛ درآمد؛ رشته؛ شهر | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
امینی، محمد، رحیمی، حمید، مزروعی، حسن، (1393)، تحلیل و ارزیابی هویت ملّی و دینی دانشجویان دانشگاه کاشان و علوم پزشکی کاشان، فرهنگ در دانشگاه اسلامی، دوره4، شماره3، پیاپی12، 413-434
امینی، محمد، حمید رحیمی، نعمت اللهی، حمید، (1396)، بررسی وضعیت ابعاد هویت دینی و ملی دانشجویان (مورد مطالعه: دانشگاه کاشان)، آموزش عالی، سال دهم، شماره39، صص182-157
ترابی، زهرا (1388)، بررسی رابطه سبکهای دلبستگی و سبکهای هویت با سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دختر پیشدانشگاهی شهر قزوین، به راهنمایی: حسن شمس اسفندآباد، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین، کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی
جعفری، حسنعلی، مهرداد، حسین، (1391)، بررسی رابطه بین ترجیحات نظام ارزشی و هویت اجتماعی دانشجویان، فصل نامه مطالعات جامعه شناختی جوانان، سال سوم، شماره هفتم، 9-24
چیت ساز قمی، محمدجواد ، (1383)، گسست نسلی در ایران: افسانه یا واقعیت، به اهتمام علی اکبر علیخانی، تهران: پژوهشکده علوم انسانی جهاد دانشگاهی
حیدری، آرمان، رمضانی باصری، عباس، (1394)، بررسی رابطۀ جهت گیری ارزشی مدرن با هویت دینی و مقایسه جنسیتی آن (مورد مطالعه: دانشآموزان متوسطه شهر مرودشت)، جامعه پژوهی فرهنگی، سال ششم، شماره چهارم، 29-56
خادمی، حسن، آزاد ارمکی، تقی، (1382)، ترجیهات ارزشی دانشآموزان تهرانی، نامه پژوهش فرهنگی، سال هشتم، شماره8، 3-28
خمینی، روح الله، (1359)، صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
رجبی، طاهره، (1397)، بررسی الگوی تربیتی مبتنی بر جهاد در زمینه سازی تمدن نوین اسلامی، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره1، شماره1، 49-30
زرودی، علی، برزویی، محمدرضا، (1399)، تاثیرات و پیامدهای تربیتی فضای مجازی در تحقق تمدن نوین اسلامی ، مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی، دوره3، شماره1، 369-329
سفیری، خدیجه، معماریانی، زهره، (1390)، بررسی هویت دینی و ملّی دختران و پسران مقطع متوسطه، با تأکید بر پایگاه اقتصادی و اجتماعی (مطالعه ی موردی مناطق دو و یازده تهران)، فصل نامه خانواده، شماره3و4، صص31-7
غریبزاده، رامین، حسینپور، رضا، (1398)، ارزیابی هویت دانشجویان مبتنی بر ارزشهای انقلاب اسلامی، طرح پژوهشی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)
قربانی، قدرت الله، (1383)، هویت ملی از دیدگاه استاد مطهری، مطالعات ملی، سال پنجم، شماره2، صص86-63
کلانتری، عبدالحسین، عزیزی، جلیل، زاهد زاهدانی، سعید، (1388)، هویت دینی و جوانان (نمونه ی آماری جوانان شهر شیراز)، تحقیقات فرهنگی، دوره دوم، شماره6، صص141-125
لطف آبادی، حسین، نوروزی، وحیده، (1383)، بررسی چگونگی نگرش دانشآموزان دبیرستانی و پیشدانشگاهی ایران به جهانی شدن و تاثیر آن بر ارزش‌ها و هویت دینی و ملی آنان، فصل نامه نوآوری های آموزشی، سال سوم، شماره9، 88-119
مطهری، مرتضی، (1367)، انسان کامل، تهران: صدرا
میرفردی، اصغر، ولی نژاد، عبدالله، (1396)، واکاوی رابطه هویت ملی و میزان دین داری در مناطق در حال گذار (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه یاسوج)، جامعه شناسی ایران، دوره هجدهم، شماره1، صص183-158
نیکروی، حمید، (1392)، ارزیابی هویت ملی دانشآموزان پایه ششم ابتدایی شهر یاسوج در سال تحصیلی1392-1391، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته ی علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران جنوب
ولی نژاد، عبدالله، (1394)، بررسی هویت دینی دانشجویان و رابطه آن با برخی عوامل اجتماعی: مورد مطالعه ی دانشجویان دانشگاه یاسوج، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یاسوج
Berzonsky, M.D. (2003). Identity style and well-being: Does commitment matter?
International Journal of Theory and Research, 3(1), 131- 142.
Kroger, J. (1996). Identity in Adolescene: The balance between self and other.
London: Routledge press.
srdjan, dusanic. (2019). Religious identity of youth in republika Srpska: Importance, perception and measurment, GODIŠNJAK ZA PSIHOLOGIJU, Vol. 16, 2019, 151-156
Edgar, F. B., & Rhonda, M. (2008). Encyclopedia of Sociology (2nd Edition).
New York: Polity Press.
Lim, C., & Putnam, R. D. (2010). Religion, Social Networks, and Life
Satisfaction. American Sociological Review., Vol. 75, No. 6, pp. 914–933.
سایت های اینترنتی:
آیت الله العظمی خامنه‌ای، سیدعلی، (19/2/1397)، «بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دانشگاه فرهنگیان»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه‌ای(مد ظله العالی)، https://www.farsi.khamenei.ir
آیت الله العظمی خامنه ای، سیدعلی (12/9/1379)، «بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه ای(مد ظله العالی)، https://www.farsi.khamenei.ir
آیت الله العظمی خامنه‌ای، سیدعلی، (16/2/1387)، «بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مردم کازرون»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه‌ای(مد ظله العالی)، https://www.farsi.khamenei.ir
آیت الله العظمی خامنه‌ای، سیدعلی، (25/7/1390)، «بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجتماع مردم پاوه»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه‌ای(مد ظله العالی)، https://www.farsi.khamenei.ir
آیت الله العظمی خامنه‌ای، سیدعلی، (23/3/1368)، «بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در مراسم بیعت دانشجویان»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه‌ای(مد ظله العالی)، https://www.farsi.khamenei.ir
آیت الله العظمی خامنه‌ای، سیدعلی، (8/12/1379)، «بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اعضای اتحادیه های انجمن های اسلامی دانش آموزان و مسئولان امور تربیتی سراسر کشور»، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه‌ای(مد ظله العالی)، https://www.farsi.khamenei.ir | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,297 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 442 |
||