ویژگیهای روانسنجی و هنجاریابی پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن - کلمن - آلوجا (ZKA-PQ/SF) | ||
روانشناسی بالینی و شخصیت | ||
مقاله 12، دوره 18، شماره 2 - شماره پیاپی 35، مهر 1399، صفحه 145-157 اصل مقاله (1.17 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/cpap.2020.2942 | ||
نویسندگان | ||
سمیه رهنمایی؛ هادی فرهادی* | ||
دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان) | ||
چکیده | ||
مقدمه: پرسشنامه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا یکی از ابزارهای خودگزارشی برای اندازهگیری صفات و ویژگیهای شخصیتی است که بر پایه پنج بعد اصلی شخصیت قرار دارد. هدف اصلی این پژوهش، تعیین ویژگیهای روانسنجی و ساختار عاملی فرم فارسی پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا در بین دانشجویان ایرانی بود. روش: این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی بوده است. نمونه پژوهش حاضر مشتمل بر 1699نفر از دانشجویان (733 پسر و 966 نفر دختر) که عضو گروهها و کانالهای تلگرام مربوط به دانشگاه در پاییز 1397 بودند تشکیل دادند که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. این افراد پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن زاکرمن-کلمن-آلوجا و پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت نئو را تکمیل کردند. جهت بررسی ویژگیهای روانسنجی از ضریب آلفای کرونباخ، روایی محتوایی، روایی همزمان (پرسشنامه شخصیت نئو) و روایی سازه استفاده شد. مؤلفههای تشکیلدهنده آزمون از روش تحلیل مؤلفههای اصلی با چرخش واریماکس با استفاده از نرمافزار «اس. پی. اس. اس.» نسخه 25 محاسبه شد. نتایج:نتایج تحلیل عاملی اکتشافی یک ساختار 5 عاملی را نشان داد که در مجموع این پنج عامل 59/65 درصد از واریانس کل را تبیین میکنند. همچنین نتایج نشان داد که اعتبار آزمون به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 93/0 و برای خرده مقیاسهای پرخاشگری، فعالیت، برونگرایی، روانرنجورخویی و هیجانخواهی به ترتیب 77/0، 70/0، 91/0، 86/0 و 65/0 به دست آمد. بررسی روایی همزمان، بین مولفههای شخصیت نئو با مولفههای شخصیت زاکرمن رابطه معنادار بود. بحث و نتیجهگیری: باتوجهبهمیزانپایاییورواییبهدست آمده،آزموننسخه کوتاه شخصیت زاکرمن ابزاریاستکهمیتواند در زمینههای پژوهشی مورداستفاده قرار بگیرد. بررسیاعتباراینپرسشنامهدرسطح بالینی پیشنهادمیشود. مقدمه:پرسشنامه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا یکی از ابزارهای خودگزارشی برای اندازهگیری صفات و ویژگیهای شخصیتی است که بر پایه پنج بعد اصلی شخصیت قرار دارد.هدف اصلی این پژوهش، تعیین ویژگیهای روانسنجی و ساختار عاملی فرم فارسی پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن-کلمن-آلوجا در بین دانشجویان ایرانی بود. روش:این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی بوده است. نمونه پژوهش حاضر مشتمل بر 1699نفر از دانشجویان (733 پسر و 966 نفر دختر) که عضو گروهها و کانالهای تلگرام مربوط به دانشگاه در پاییز 1397 بودند تشکیل دادند که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند. این افراد پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت زاکرمن زاکرمن-کلمن-آلوجا و پرسشنامه نسخه کوتاه شخصیت نئو را تکمیل کردند.جهت بررسی ویژگیهای روانسنجی از ضریب آلفای کرونباخ، روایی محتوایی، روایی همزمان (پرسشنامه شخصیت نئو) و روایی سازه استفاده شد. مؤلفههایتشکیلدهندهآزموناز روشتحلیلمؤلفههایاصلیباچرخش واریماکسبا استفاده از نرمافزار «اس. پی. اس. اس.» نسخه 25محاسبهشد. نتایج:نتایج تحلیل عاملی اکتشافی یک ساختار 5 عاملی را نشان داد که در مجموعاین پنج عامل 59/65 درصد از واریانس کل را تبیین میکنند. همچنین نتایج نشان داد که اعتبارآزمون به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه 93/0 و برای خرده مقیاسهای پرخاشگری، فعالیت، برونگرایی، روانرنجورخویی و هیجانخواهی به ترتیب 77/0، 70/0، 91/0، 86/0 و 65/0 به دست آمد. بررسیرواییهمزمان، بین مولفههای شخصیت نئو با مولفههای شخصیتزاکرمن رابطه معنادار بود. بحث و نتیجهگیری:باتوجهبهمیزانپایاییورواییبهدست آمده،آزموننسخه کوتاه شخصیت زاکرمن ابزاریاستکهمیتواند در زمینههای پژوهشی مورداستفاده قرار بگیرد. بررسیاعتباراینپرسشنامهدرسطح بالینی پیشنهادمیشود. | ||
کلیدواژهها | ||
ویژگیهای روانسنجی؛ هنجاریابی؛ پرسشنامه شخصیت؛ مقیاس کوتاه شخصیت زاکرمن–کلمن–آلوجا | ||
مراجع | ||
1- Zuckerman, M. (2002). Zuckerman-Kuhlman Personality Questionnaire (ZKPQ): An alternative five-factorial model. In B. de Raad & M. Perugini (Eds.), Big Five assessment pp. 377–396. Gottingen, Germany: Hogref e& Huber.
2- Zuckerman, M., Kuhlman, D. M., & Camac, C. (1988). What lies beyond E and N? Factor Personality and Social Psychology analyses of scales believed to measure basic dimensions of personality. Journal of Personslity and Social Psychology, 54(1), pp.96–107.
3- Zuckerman, M., Kuhlman, D. M., Thornquist, M., & Kiers, H. (1991). Five (or three) robust questionnaire scale factors of personality without culture. Personality and Individual Differences, 12(9), pp. 929–941.
4- Aluja, A., García, O., & García, L. F. (2003a). Psychometric properties of the ZuckermanKuhlman personality questionnaire (ZKPQ-III-R): A study of a shortened form. Personality and Individual Differences, 34(7), pp. 1083–1097.
5- Aluja, A., García, O., & García, L. F. (2003b). Relationships among extraversion, openness to experience, and sensation seeking. Personality and Individual Differences, 35(3), pp.671–680.
6- لامعی، وحیده، لامعی، سعیده، یعقوبی، حسن ، محمدزاده، علی (1393). بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه شخصیت زاکرمن – کلمن (ZKPQ-50-CC). مجله تحقیقات علوم رفتاری دوره 12،شماره1،صص،81-67.
7- روشن چسلی، رسول، عینی، ساناز، دل آرا، امیرصالح (1397). پیشبینی اختلال های شخصیت خوشه Bبرپایه مدل پنج عاملی جایگزین زاکرمن - کلمن و قدرت ایگو. مجله روان شناسی بالینی وشخصیت دوره 16، شماره 2، پیاپی 31، صص.، 15-7.
8- Aluja, A., Kuhlman, M., & Zuckerman, M. (2010). Development of the Zuckerman–Kuhlman–Aluja Personality Questionnaire (ZKA–PQ): A factor/facetversion of the Zuckerman–Kuhlman Personality Questionnaire (ZKPQ). Journal of Personality Assessment, 92(5), pp.416–431.
9- Aluja, A., Blanch, A., & Balada, F. (2013). Normal personality versus pathological personality: Dimensional and predictive study. Personality and Mental Health, 7(4), pp.288–297.
10- Rossier, J., Aluja, A., Blanch, A., Barry, O., Hansenne, M., Carvalho, A. F., Karagonlar, G. (2016).Cross-cultural generalizability of the alternative five-factor model using the Zuckerman-Kuhlman-Aluja Personality Questionnaire. European Journal of Personality, 30(2), pp. 139–157.
11- García, L. F., Escorial, S., García, Ó., Blanch, A., & Aluja, A. (2012). Structural analysis of the facets and domains of the Zuckerman–Kuhlman–Aluja Personality Questionnaire(ZKA–PQ) and the NEO PI–R. Journal of Personality Assessment, 94(2), pp.156–163.
12- Aluja, A., Blanch, À., Blanco, E., Martí-Guiu, M., & Balada, F. (2014). The dimensional assessment of personality psychopathology basic questionnaire: Shortened versions item analysis. Spanish Journal of Psychology, 17(102), pp.1–12.
13- Maples, J. L., Carter, N. T., Few, L. R., Crego, C., Gore, W. L., Samuel, D. B., ... D, J. (2015). Testing whether the DSM-5 personality disorders trait model can be measured with a reduced set of items: An item response theory investigation of the personality inventory for DSM-5. Psychological Assessment, 27(4), pp.1195–1210.
14- Aluja, A., Lucas, I., Blanch, A., García, O., & García, L. F. (2018). of the Zuckerman-kuhlman-Aluja Personality Questionnaire Shortened from(ZKA-PQ/SF). Personality and Individual Differences, 134, pp. 174-181.
15- Fan, H., Wang, C., Shao, X., Jia, Y., Aluja, A., &Wang, W. (2019).Short form of the Zuckerman–Kuhlman–Aluja PersonalityQuestionnaire: its trait and facet relationships with personality disorder functioning styles in Chinese general and clinical samples. Journal of Personality research, 271, pp.438-445.
16- Zuckerman, M. (2008). Zuckerman-Kuhlman personality questionnaire (ZKPQ): An operational definition of the alternative five factorial model of personality. The SAGE handbook of personality theory and assessmen: Volume2—Personality measurement and testing, pp. 219–238. Thousand Oaks, CA, US: SAGE Publications Ltd.
17- فولادی، نگار، شهیدی، عنایت اله(1396).نقش ویژگی های شخصیتی وامید به زندگی در پیش بینی سرسختی روانشناختی در بین دانشجویان با توجه به جنسیت. روان شناسی بالینی وشخصیت، دوره 15،شماره 1،صص93-103.
18- Aluja, A., Rossier, J., Oumar, B. , García ,LF., Bellaj,T., Ostendorf ,F ., Ruch ,W ., Wang ,W., Kövi ,Z ., Ścigała ,D . , Čekrlija ,D., Stivers ,AW. ,Blas ,L. , Valdivia ,M., Ben Jema ,S ., Atitsogbe ,KA., Hansenne ,M. , Glicksohn ,J.(2019). Multicultural Validation of the Zuckerman-Kuhlman-Aluja Personality Questionnaire Shortened Form (ZKA-PQ/SF) Across 18 Countries. 17:1073191119831770.
19- Kline, R. B. (2011).Principles and practice of structural equation modeling. New York, NY: Guilford Press.
20- McCrae, R. R., Zonderman, A. B., Costa, P. T., Bond, M. H., & Paunonen, S. V. (1996). Evaluating replicability of factors in the revised NEO personality inventory: Confirmatory factor analysis versus Procrustes rotation. of Personality and Social Psychology, 70(3), pp. 552–566.
21- گروسی فرشی، میرتقی (1380). رویکردهای نوین در ارزیابی شخصیت وکاربرد تحلیل عاملی درمطالعات شخصیت.تبریز :نشر دانیال وجامعه پژوه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,412 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 953 |