بررسی مقایسهای استعمار ستیزی در اشعار اقبال لاهوری و فرّخی یزدی | ||
دو فصلنامه ادبیات دفاع مقدس | ||
مقاله 9، دوره 4، شماره 6، فروردین 1399، صفحه 115-128 اصل مقاله (828.56 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
لیلا عدل پرور* 1؛ زینب رحمانیان2 | ||
1استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خوی، دانشگاه آزاد اسلامی، خوی، ایران | ||
2استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور خوی | ||
چکیده | ||
حضور کشورهای بیگانه در برخی از کشورهای شبّه قارّه هند و ایرانی موجب موضعگیری قشرهای مختلف مردم، مقابل رفتار ظالمانۀ آنان شد. شاعران ملتزم و متعهّد نیز در اشعارشان با سلاح قلم به مبارزه علیه استعمارگران برخاستند. در این میان نقش شاعران آزاداندیشی چون اقبال لاهوری و فرّخی یزدی چشمگیر بود، هر دو شاعر با تحوّلات سیاسی و اجتماعی در کشور خود مواجه بودند و در اشعارشان برای بیداری مردم از خواب غفلت فریاد اعتراض برآوردند. آنها با استعانت از عواطف و احساسات ملّی مردم، مبارزهای سخت با استعمار را آغاز کرده، با سرودن اشعار انتقادی، تنفر خود را از دخالت و حضور بیگانگان نشان دادند. در این مقاله سعی بر این است با رویکردی توصیفی- تحلیلی به بررسی تطبیقی اشعار ضد استعماری اقبال لاهوری و فرّخی یزدی پرداخته شود و دیدگاههای مشترک آنها درباره استعمارگران بیان شود. دریافتههای پژوهش بیانگر این است که هر دو شاعر از مضامین یکسانی برای بیان اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر خود استفاده کردهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
اقبال لاهوری؛ فرّخی یزدی؛ استعمار ستیزی؛ بازیابی هوّیت ملّی | ||
مراجع | ||
۱. آجودانی، ماشاالله.(۱۳۸۲). یا مرگ یا تجدّد. تهران: نشر اختران. ۲. آذری شهرضایی، رضا.(۱۳۸۲). فرّخییزدیسرانجامیکرؤیایسیاسی. تهران: شیرازه ۳. آرین پور، یحیی. (۱۳۸۲). از صبا تا نیما، تاریخ ۱۵۰ سال ادب فارسی، جلد ۲، چاپ چهارم. تهران:انتشارات زواّر. ۴. آشوری، داریوش. (۱۳۸۵). فرهنگ سیاسی. تهران: مروارید. ۵. ازکیا، مصطفی. (1377). مقّدمهای بر جامعهشناسی توسعه. تهران: انتشارات اطلاعات. ۶. اقبال لاهوری، محمد.(1382). میکده لاهور، با مقدمه و تصحیح محمّد بقایی (ماکان). تهران: انتشارات اقبال. ۷. بقائی، محمّد، ماکان.(1382). نظام آرمانی اقبال یا قلندر شهر عشق. تهران: انتشارات اقبال. ۸. بیرو، الن.(1370). فرهنگ علوم اجتماعی. مترجم باقر ساروخانی. تهران: نشر کیهان. ۹. تایسون، لیس.(۱۳۸۷). نقد ادبی معاصر. ترجمۀ مازیار حسن زاده و فاطمه حسینی. تهران: نگاه امروز. ۱۰. حاکمی والا، اسماعیل.(۱۳۷۵). ادبیّات معاصر ایران. تهران: اساطیر. ۱۱. حتی، فلیث خور. (۱۳۸۲). شرق نزدیک در تاریخ. ترجمۀ قمر آریایی. تهران: نشر علمی. ۱۲. حسینی کازرونی، سیّد احمد.(۱۳۷۸). دیوان فرّخی یزدی. تهران: ارمغان. ۱۳. دولتآبادی، یحیی.(1342). حیات یحیی. تهران: فردوسی. ۱۴. دهخدا، علی اکبر.(۱۳۷۷). لغت نامه. انتشارات دانشگاه تهران. ۱۵. سپانلو، محمّدعلی.(۱۳۶۹). چهارشاعرآزادی. تهران: انتشارات نگاه. ۱۶. شفیعی کدکنی، محمّدرضا.(۱۳۸۰). ادوار شعر فارسی، از مشروطیّت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن. ۱۷. شمیسا، سیروس.(۱۳۸۲).سبک شناسی شعر، چاپ نهم.تهران: فردوس. ۱۸. صابر، غلام.(۱۳۸۸).کی یرکگارد و اقبال. ترجمۀ محمّد بقائی( ماکان). تهران: نشر یادآوران. ۱۹. صدر هاشمی، محمّد رضا.(۱۳۶۳). تاریخ جراید و مطبوعات ایران. اصفهان: کمال. ۲۰. کورز، لؤئیس.(1377). زندگی و اندیشه بزرگان جامعهشناسی. مترجم محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. ۲۱. گلبن، محمّد و شریفی، یوسف .(1363). محاکمۀ محاکمه گران. تهران: نقره. ۲۲. مسرّت، حسین.(۱۳۸۱). دیوان فرّخی یزدی. تهران: نشر قطره. ۲۳. مسرّت، حسین.(۱۳۸۴). پیشوایآزادی،زندگیوشعرفرّخییزدی.تهران: نشر ثالث. ۲۴. وحیدا، فریدون.(۱۳۸۷). جامعهشناسیدر ادبیّات فارسی. تهران: انتشارات سمت. ۲۵. یغمایی، حبیب.(۱۳۷۳). خاطراتحبیبیغمایی، به کوشش: ایرج افشار. تهران: نشر طلایه. ۲۶. بصیری، محمّدصادق و نور محمّدی، راضیه.(۱۳۹۰). «استعمار ستیزی در اشعار ملک الشعرای بهار و جمیل صدقی زهاوی». فصلنامۀ لسان مبین، پژوهش ادب عربی۹، سال دوم، دورۀ جدید، شمارۀ هشتم، صص ۲۹-۱. ۲۷. رضایی، رمضان.(۱۳۹۲). «بازتاب استعمار ستیزی در اشعار ملک الشعرای بهار و احمد صافی نجفی». فصلنامۀ ادبی پارسی معاصر. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال سوم، شمارۀ دوم ، صص ۱۹-۱. ۲۸. رضایی، محسن.(۱۳۹۱).«هدف از اقتصاد مقاومتی چیست؟». http:// www.tebyan.net/newindex?pid=21270 ۲۹. زرکوب، منصوره.(1381). بازتاب استعمار ستیزی، در شعر معاصر عرب بین دو جنگ جهانی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، ش 34، صص37-52. ۳۰. ساعی، احمد.(۱۳۸۵). «مقدّمهای بر نظریۀ و نقد پسا استعماری». مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، شمارۀ ۷۳، صص۱۵۴-۱۳۳. ۳۱. فدوی طیبه و همکاران.(۱۳۹۶). مقایسۀ جلوههای مقاومت در شعر فوده و فرّخی یزدی. نشریه مطالعات ادبیّات تطبیقی. دوره11، ش4، صص71-101. ۳۲. فشاری، مجید و پورغفّار، جواد.(۱۳۹۳). «بررسی و تبین الگوی اقتصاد مقاومتی در اقتصاد ایران». مجلۀ اقتصادی، شمارۀ ۵ و۶، صص۴۰-۲۹. ۳۳. قاسمزاده، سیّد علی و شیخی، علیرضا ، .(۱۳۹۵). «تطبیق اندیشههای پسا استعماری اقبال لاهوری و مصطفی لطفی منفلوطی». مطالعات تطبیقی فارسی و عربی، دوره 1، ش1، صص ۱۶۸-۱۳۱. ۳۴. میر معزّی، سیّدحسن.(۱۳۹۱). «اقتصاد مقاومتی و ملزومات آن با تأکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری». مجلۀ اقتصاد اسلامی، شمارۀ ۴۷، صص ۷۶-۴۹. ۳۵. میلانی، جمیل.(۱۳۹۴). «اقتصاد مقاومتی و خودباوری ملّی، فرصتها و چالشها و تحققهای آن». مجلۀ اقتصادی، شمارۀ ۷و ۸، صص۱۲-۵. ۳۶. نعمتی قزوینی، معصوم .(۱۳۸۹). «رویکردهای استعمارستیزی در دو جریان کلاسیک و نوگرایی شعر معاصر عراق». مجلّۀ ادبیّات پایداری، شمارۀ ۲، صص311-30. ۳۷. نعمتی قزوینی، معصومه و اصغرزاده، سهیلا.(۱۳۹۲). «رویکرد استعمار ستیزی در اشعار حافظ ابراهیم و میرزادۀ عشقی». مطالعات ادبیّات تطبیقی، سال هشتم، شمارۀ ۳۲، صص ۴۵-۵۳ | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 469 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 361 |