ارتباط دست‌برتری با مبانی حرکتی در خط نستعلیق | ||
| فصلنامه نگره | ||
| مقاله 2، دوره 8، شماره 28، بهمن 1392، صفحه 15-25 اصل مقاله (764.47 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| امین ایران‌پور1؛ علی‌اصغر شیرازی* 2 | ||
| 1دانش‌آموختۀ کارشناسی‌ارشد پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر دانشگاه شاهد، استان تهران، | ||
| 2استادیار دانشکدۀ هنر دانشگاه شاهد، استان تهران، | ||
| چکیده | ||
| دست، با هدایت قلم بر کاغذ ابزاری مهم در نوشتار و خوشنویسی است. با توجه به موقعیت متقابل دو دست و تفاوت‌های راست‌دستی و چپ‌دستی، می‌توان از وجود و چگونگی رابطۀ دوسویه یا تک‌سویه میان ویژگی‌های حرکتی در دست‌برتری و خط پرسید. آنچه این پرسش را برجسته‌تر می‌سازد معدود نظرات پراکنده و ناهمخوانی است که به‌نحوی از مسائل چپ‌دستان در خط و خوشنویسی حکایت دارد و باورهای مختلفی را دربارۀ تناسب جهت نوشتاری و دست‌برتری بیان می‌کند. ازاین‌جهت، مقالۀ حاضر به بررسی ویژگی‌های حرکتی در دست‌برتری و خط نستعلیق و تناسب میان آن‌ها می‌پردازد و برای این منظور دو اصطلاح حرکت‌شناسی خط و حرکت‌شناسی دست‌برتری را مطرح می‌کند. در حرکت‌شناسی نستعلیق، حرکت خط در جهات مستقیم (افقی، عمود، مایل) و منحنی بررسی می‌شود. حرکت‌شناسی دست‌برتری نیز راستا و جهت ترسیم خطوط مستقیم (افقی، عمود، مایل) و منحنی را در میان راست‌دستان و چپ‌دستان می‌آزماید. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهند که عادات نوشتاری در میان راست‌دستان و چپ‌دستان، تأثیر چندانی در انتخاب جهت و راستای ترسیم خط ندارند. ازطرفی، نتایج حرکت‌شناسی راست‌برتری و خط نستعلیق هم‌سو هستند، به‌نحوی‌که راستا و جهات غالب در نستعلیق با راستا و جهات غالب در ترسیم خط میان راست‌دستان هماهنگ است. این مقاله از نوع توصیفی‌تحلیلی است و داده‌ّ‌های آن به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی گردآمده‌‌است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دست‌برتری؛ راست‌دستی؛ چپ‌دستی؛ حرکت‌شناسی؛ خط نستعلیق | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,073 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 10,783 |
||