تحلیل بینامتنی متن و نگارههای نسخه خطی 996ه. ق دیوان جیبی اکبرشاه | ||
فصلنامه نگره | ||
مقاله 1، دوره 14، شماره 51، مهر 1398، صفحه 5-21 اصل مقاله (968.77 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22070/negareh.2019.3291.1905 | ||
نویسندگان | ||
نیلوفر مایلی برجلویی1؛ جواد علیمحمدی اردکانی* 2 | ||
1کارشناس ارشد پژوهش هنر دانشگاه علم و فرهنگ ، دانشکده هنر و معماری | ||
2استادیار دانشکده هنر دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشکده هنر و معماری | ||
چکیده | ||
در این پژوهش با رویکرد بینامتنیت به تحلیل نگارهها و اشعار دیوان انوری نسخه خطی 996ه. ق (مطالعه موردی کتاب جیبی اکبرشاه) پرداخته شد. با لحاظ کردن پیکره مطالعاتی فرهنگ و هنر ایران و هند گورکانی و هم چنین دو نظام نشانهای متفاوت متن کلامی و متن تصویر، بینامتنیت بینافرهنگی و بینانشانهای تبیین شد و متناسب با پیکره مطالعاتی پژوهش حاضر بینامتنیت تعریف شد. برای مطالعۀ نمونه آماری که شامل سیزده نگاره این نسخه خطی انوری و اشعار مرتبط با نگارهها است در مرحله نخست به تحلیل شرایط زیرمتنی و پیرامتنی حکومت گورکانیان هند به ویژه دوران اکبرشاه پرداخته شد پس از تبیین متن کلامی، متن تصویری بررسی شد و مولفههای مهم و موثر میان متن کلامی و متن تصویری آشکار شد. این پژوهش با رویکرد بینامتنی با هدف بررسی مؤلفههای مهم متن کلامی و متن تصویری و بازشناسی نگارههای این نسخه خطی صورت گرفته است. گردآوری دادهها با استفاده از کتب و مقالات و دادههای اینترنتی بوده است. در نتیجه با تحلیل بینامتنی تأثیر نگارگری ایرانی در ساختار زیباییشناسی نگارهها و تأثیر نقاشی شمال اروپا در دورنماسازی و رنگگذاری و همچنین تأثیر نقاشی هندی در نگارههای این نسخه خطی مزبور قابل بازشناسی بود. رابطه میان متن کلامی با متن تصویری براساس اشتقاق و برگرفتگی بود که بافتار اجتماعی در متن تصویر تأثیر بسیاری داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
اکبرشاه؛ انوری؛ بینامتنیت؛ دیوان جیبی؛ هنرگورکانیان؛ نگارگری | ||
مراجع | ||
آیت اللهی. حبیب الله. 1380. مبانی نظری هنرهای تجسمی. تهران: سمت دانیس. دونیس اِ. 1374. مبادی سواد بصری. ترجمه مسعود سپهر. تهران: انتشارات سروش شفیعی کدکنی. محمدرضا. 1394. مفلس کیمیا فروش. تهران:سخن شهیدی. جعفر. 1376 شرح لغات و مشکلات دیوان انوری ابیوردی. تهران:انجمن آثار و مفاخر فرهنگی شمیسا. سیروس. 1388. سبک شناسی شعر. تهران: میترا شیمل. آنه ماری. 1386. در قلمرو خانان مغول. ترجمه نجد سمیعی. تهران:امیرکبیر شیمل. آنه ماری. کری ولش. استوارت. تلفیق نظم فارسی در نگارگری هندی ترجمه ناهید جعفری دهکردی. مصطفی لعل شاطری. مشهد. خوشه لوئیس. برنارد و دیگران. 1387. تاریخ کمبریج. ترجمه تیمور قادری. تهران: امیرکبیر. ج 1 مایل هروی. نجیب. 1372. کتاب آرایی در تمدن اسلامی. مشهد. بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی صفا. ذبیح الله. 1386. تاریخ ادبیات در ایران. تهران:فردوس ج 2و3و2/5. چاپ شانزدهم معین. محمد. 1371. فرهنگ لغات فارسی. تهران: امیرکبیر نامورمطلق. بهمن. 1390. درآمدی بر بینامتنیت نظریهها و کاربردها. تهران:سخن نامورمطلق. بهمن. 1395. از ساختارگرایی تا پسامدرنیسم. تهران:سخن نفیسی. سعید. 1337. دیوان انوری. تهران:پیروز | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,034 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,852 |